Theo ghi nhận của PV Chất lượng Việt Nam online tại siêu thị 168 Mart (tòa nhà Đại Kim Building, đường Trần Hòa, phường Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nội), tại đây đang bày bán nhiều sản phẩm đồ chơi như: Ô tô, máy bay, búp bê trẻ em, bộ đồ nấu ăn, câu cá… Tuy nhiên, bên cạnh sản phẩm nguồn gốc Made in Việt Nam có đầy đủ mã CR thì nhiều đồ chơi khác không rõ nguồn gốc cũng được bán tại đây.
Cụ thể, trên sản phẩm ghi những dòng chữ tượng hình gần giống chữ Trung Quốc, thông tin duy nhất ghi bằng tiếng Việt là “đồ chơi siêu thị bằng nhựa”. Mọi thông tin về nguồn gốc xuất xứ, hướng dẫn sử dụng hay cảnh báo đều không hề có trên sản phẩm. Tất cả thông tin người tiêu dùng nhận được là giá của bộ đồ chơi.
Việc bày bán các sản phẩm đồ chơi không rõ nguồn gốc như trên có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ người sử dụng, đặc biệt là trẻ em.
Một chuyên gia tại Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam phân tích, sở dĩ đồ chơi có nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng hoặc đồ chơi không qua kiểm định bị coi là nguy hiểm vì chúng thường sản xuất từ nhựa tái chế được bơm tẩm chất phụ gia, chất tạo màu công nghiệp, nhất là chất PAE (phthalic acid esters) - một hóa chất gây hại cho hệ sinh sản. Do cơ thể trẻ rất nhỏ nên khi ngậm, mút, ngửi, thổi hoặc trực tiếp tiếp xúc với chất độc này sẽ có nguy cơ tổn thương nghiêm trọng tới sự phát triển về cả thể chất và tinh thần chưa hoàn chỉnh của các bé.
Ngoài chất độc trên, các loại đồ chơi không rõ nguồn gốc xuất xứ cũng được phát hiện chứa lượng lớn thành phần kim loại nặng, cực độc hại đối với con người như chì, crôm, mangan, thủy ngân, cadimi... Khi ở nhiệt độ cao hoặc sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định, các chất độc hại này có thể bị phát tán ra ngoài và trực tiếp xâm nhập vào cơ thể bé thông qua da, miệng, hô hấp. Đặc biệt, nếu tiếp xúc với món đồ chơi kém chất lượng lâu dài có thể gây mẫn cảm mạnh, phản ứng dị ứng, nặng hơn có thể ảnh hưởng tới gan và thận.
Nhận thấy rõ tác hại của đồ chơi không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về an toàn đồ chơi trẻ em QCVN 3:2019/BKHCN. Theo Quy chuẩn này, các loại đồ chơi trẻ em phải có nhãn hàng hóa theo đúng quy định hiện hành. Nội dung ghi nhãn phải rõ ràng, dễ đọc, khó tẩy xóa và phải theo đúng quy định tại Nghị định số 43/2017/NĐ-CP ngày 14/4/2017 của Chính phủ về nhãn hàng hóa và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
Đồ chơi trẻ em thuộc phạm vi của Quy chuẩn kỹ thuật này phải công bố hợp quy phù hợp với các quy định kỹ thuật tại Mục 2 của quy chuẩn kỹ thuật này, gắn dấu hợp quy (dấu CR) và ghi nhãn hàng hóa trước khi lưu thông trên thị trường.
Theo đó, đồ chơi trẻ em sản xuất trong nước phải thực hiện công bố hợp quy theo quy định tại Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN ngày 12/12/2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và các phương thức đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật (Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN) và Thông tư số 02/2017/TT-BKHCN ngày 31/3/2017 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN.
Đồ chơi trẻ em nhập khẩu phải thực hiện đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hoá nhập khẩu theo quy định tại Thông tư 27/2012/TT-BKHCN quy định việc kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Khoa học và Công nghệ và Thông tư số 07/2017/TT-BKHCN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 27/2012/TT-BKHCN.
Căn cứ quy định của Quy chuẩn này cho thấy, những sản phẩm đồ chơi siêu thị 168 Mart đang bán có dấu hiệu vi phạm khi không có thông tin công bố hợp quy và dán tem CR. PV Chất lượng Việt Nam online sẽ tiếp tục liên hệ với siêu thị 168 Mart để làm rõ hơn vấn đề này.
