Như Báo Tri thức và Cuộc sống đã phản ánh qua bài viết: Biệt thự Đặng Gia Viên rộng ngàn m2 ngang nhiên lấn sông Đồng Nai. Qua đó phản ánh chủ sử dụng đất xây dựng công trình dinh thự lớn trên đất nông nghiệp gồm: xây dựng biệt thự, làm đường nội bộ bên trong khu đất, xây dựng bờ kè lấn sông Đồng Nai, chiếm đường đi công cộng.
Khu đất Đặng Gia Viên có phần xây dựng kè lấn sông. Đó là ý kiến của Tổ trưởng tổ đại biểu HĐND tỉnh đơn vị H.Vĩnh Cửu Lê Đỗ Kim Chi tại buổi giám sát nội dung phản ánh của báo chí về khu đất này sáng ngày 10/1.
Theo người dân phản ánh, chủ sử dụng đất đã bắt đầu xây dựng các công trình như tường rào, cổng ra vào khu đất, kè bờ sông từ năm 2018, đến nay lại tiếp tục tự ý mở đường đi nội bộ bên trong khu đất và cho xây dựng thêm công trình nhà ở trên đất nông nghiệp.
Sau khi có phản ánh của Báo Tri thức và Cuộc sống, Cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai đã tiến hành kiểm tra giám sát nội dung phản ánh do đích thân Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi dẫn đầu. Theo đó Phòng TN-MT H.Vĩnh Cửu đã báo cáo, khu đất Đặng Gia Viên gồm 3 thửa đất số 177, 204, 205 cùng thuộc tờ bản đồ số 20, xã Bình Lợi hiện do ông Đặng Hữu Nghĩa làm chủ sử dụng. Khu đất có tổng diện tích hơn 7,7 ngàn m2, trong đó diện tích được quy hoạch đất ở tại nông thôn là hơn 2,9 ngàn m2 và đất trồng cây lâu năm là hơn 4,8 ngàn m2.
Kiểm tra hiện trạng trên khu đất có các công trình xây dựng là nhà ở, nhà kho, sân, đường giao thông nội bộ và công trình kè sông. Theo Luật Xây dựng, các công trình này thuộc trường hợp miễn giấy phép xây dựng.
Tuy nhiên, UBND huyện xác định có 2 vi phạm là: Sử dụng đất không đúng mục đích để xây dựng nhà ở, xây nhà kho, làm sân bê tông, làm đường giao thông trên đất nông nghiệp; lấn chiếm đất do nhà nước quản lý kè sông và chiếm dụng một phần đường giao thông.
UBND huyện đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính hành vi tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng cây lâu năm sang đất phi nông nghiệp số tiền hơn 4,6 triệu đồng và buộc khắc phục hiện trạng ban đầu, chủ đất đã nộp tiền nhưng chưa khắc phục. Về hành vi lấn chiếm đường đi chung chủ đất đã tự tháo dỡ cổng sắt chắn ngang đường. Riêng phần kè bờ sông huyện chưa xử lý, kiến nghị các sở, ngành của tỉnh hướng dẫn.
Tại buổi giám sát, Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho rằng, vấn đề này thuộc thẩm quyền của xã, huyện, cần phải kiểm tra, xem xét nếu đã có quy hoạch đất ở và đủ điều kiện chuyển đổi cần hướng dẫn đổi mục đích sử dụng đất. Đối với việc chiếm dụng đường chung cần xem xét mức độ ảnh hưởng, tranh chấp với các hộ lân cận. Riêng phần làm kè bờ sông trên phần đất nhà nước quản lý cần thống nhất biện pháp xử lý.
Các sở, ngành cần có hồ sơ biểu mẫu, hướng dẫn cụ thể khi người dân thực sự muốn kè sông giữ đất. UBND huyện tăng cường công tác quản lý đất đai, xây dựng tránh tình trạng để xảy ra mới tìm cách giải quyết.
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai có văn bản phúc đáp nội dung phản ánh của Báo Tri thức và Cuộc sống
Ngày 4/1/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai có văn bản số 54/ STNMT-TT phúc đáp nội dung phản ánh của Báo Tri thức và Cuộc sống tại xã Bình Lợi, huyện Vĩnh Cửu. Theo đó UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản số 12312/UBND-TCD ngày 16/11/2022 và Văn bản số 14132/UBND-KTN ngày 28/12/2022 về việc giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Giao thông Vận tải, UBND huyện Vĩnh Cửu và các đơn vị có liên quan rà soát nội dung phản ánh của Báo Tri thức và Cuộc sống; xác minh làm rõ hành vi vi phạm về xây dựng các công trình trên đất nông nghiệp, lấn sông làm nhà thuộc thửa đất số 177, 204, 205 tờ bản đồ 20 xã Bình Lợi; xác định trách nhiệm của tổ chức cá nhân có liên quan đến việc để xảy ra vi phạm mà Báo đã phản ánh; căn cứ quy định pháp luật về đất đai, môi trường, xây dựng, báo cáo đề xuất UBND tỉnh xử lý nghiêm và có văn bản trả lời cho cơ quan báo chí theo đúng quy định pháp luật.
Qua rà soát hồ sơ liên quan và kiểm tra hiện trạng vào ngày 25/11/2022, Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai cho biết; Khu đất diện tích 7.734m2 thuộc các thửa đất số 177, 204, 205 tờ bản đồ số 20 xã Bình Lợi, huyện Vĩnh Cửu đã được cấp giấy CNQSD đất số DD 962369 (thửa 177), số DD 962370 (thửa 204), và số DD 962371 (thửa 205) ngày 28/12/2021 cho ông Đặng Hữu Nghĩa; trong đó mục đích sử dụng đối với thửa 177 (3.774m2) và thửa 205 (3.660m2) là đất trồng cây hàng năm khác, mục đích sử dụng đối với thửa 204 là đất ở (300m2). Kết quả kiểm tra hiện trạng cho thấy các hạng mục công trình nhà ở, sân bãi và đường giao thông đã xây dựng trên phần đất nông nghiệp, không xây dựng trên phần đất ở. Đối với hành vi tự ý chuyển mục đích sử dụng đất để làm nhà ở đã bị Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu xử phạt tại Quyết định số 9285/QĐ-XPHC ngày 15/11/2022. Đối với hành vi tự ý chuyển mục đích để làm sân bãi, đường giao thông chưa bị xử phạt; về việc này các Cơ quan chuyên môn của tỉnh đã làm việc, kiểm tra hiện trạng và yêu cầu UBND huyện Vĩnh Cửu tập trung xử lý theo thẩm quyền.
Ngoài phần diện tích được cấp giấy CNQSD đất nêu trên cho ông Đặng Hữu Nghĩa; hiện ông Nghĩa còn đang sử dụng các khu đất ngoài ranh được cấp giấy CNQSD đất cụ thể: (1) Phía tiếp giáp với sông Đồng Nai của thửa dất số 177 và thửa 205 hiện trạng xây dựng một công trình để kè bờ sông với diện tích khoảng 1.282,16m2; (2) Phía tiếp giáp với thửa đất số 178,199, 32 tờ bản đồ số 20 xã Bình Lợi huyện Vĩnh Cửu, hiện trạng có 1 đoạn đường giao thông đã được thảm nhựa. Theo bản đồ địa chính xã Bình Lợi xác định vị trí đoạn đường này là đường đi công cộng, tuy nhiên hiện đã được xây dựng bao quanh bằng tường gạch, làm cổng kiên cố; (3) ông Đặng Hữu Nghĩa còn đang sử dụng khoảng 86m2 thuộc một phần thửa đất số 5 tờ bản đồ số 20. Các hành vi nêu trên có dấu hiệu chiếm đất để sử dụng. Về việc này, các Cơ quan chuyên môn của tỉnh đã làm việc, kiểm tra hiện trạng và yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu tập trung xử lý theo thẩm quyền.
Có thể thấy, Sông Đồng Nai hiện đang còn bị xâm hại từ nhiều phía, bên cạnh vấn đề ô nhiễm nguồn nước, nạn khai thác cát sỏi lậu vẫn diễn ra, hàng loạt những xáng cạp vẫn “móc ruột” dòng sông, do đó dòng sông bị sạt lở nghiêm trọng. Chưa hết, tình trạng lấn chiếm bờ sông để mở rộng diện tích đất ở và kinh doanh hiện đang diễn ra phổ biến ở Đồng Nai. Nhiều hộ đã ngang nhiên lấn sông mở quán nhậu, quán cà phê... có hộ còn đổ đất san lấp hàng ngàn mét vuông lấn chiếm bờ sông tạo thành bờ kè như cầu cảng để phục vụ cho nhu cầu riêng của mình, khiến nhiều đọan sông đang bị “teo” lại...
Mặc dù thời gian qua, nhiều cơ quan chức năng đã tiến hành khảo sát, đánh giá mức độ nguy hại của dòng sông. Tuy nhiên, sông Đồng Nai vẫn đang ngày đêm phải hứng chịu sự ô nhiễm và xâm hại ồ ạt của con người.
