Người dân sinh sống tại Khu 5, phường Hà Lầm (TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) phản ánh, UBND thành phố Hạ Long thu hồi đất ở của người dân để xây dựng nhà ở xã hội nhưng sau đó lại quy hoạch thành nhà liền kề.
[caption id="attachment_61962" align="aligncenter" width="592"]
Khu dân cư ở phường Hà Lầm[/caption]
Theo đơn thư, năm 2007, UBND tỉnh Quảng Ninh đồng ý cho Cty CPXD công trình 507 thực hiện dự án khu tự xây tái định cư và khu dân cư cải tạo Bãi Muối phường Cao Thắng (viết tắt Dự án) với diện tích 21,44 ha, chia làm 2 giai đoạn. Quá trình thực hiện, Cty CPXD công trình 507 không đảm bảo tiến độ nên giai đoạn 2 của dự án được giao cho Cty CP Phát triển đô thị Từ Liêm (LIDECO) thực hiện.
Sau đó, LIDECO đề nghị bổ sung quỹ đất liền kề tại phường Cao Thắng, Hà Khánh, Hà Lầm (TP Hạ Long) vào dự án. Ngày 20/3/2020, UBND TP Hạ Long có quyết định phê duyệt 1,79 ha bổ sung vào dự án. Trong diện tích tăng thêm này có đất ở của 33 hộ dân tổ 5, 6 và 8 Khu 5 phường Hà Lầm.
Tại các văn bản trả lời khiếu nại của người dân, lý do thu hồi đất ở nêu trên là nhằm bổ sung quỹ đất nhà ở xã hội; nhưng quyết định phê duyệt lại quy hoạch xây nhà liền kề. Cụ thể, diện tích 1,79 ha nêu trên được quy hoạch thành 8 lô nhà liền kề. Các nhà liền kề này được quy hoạch từ 70-100m2, quy mô xây dựng 5 tầng và 1 tum. Giá đất khu vực này được rao bán 35 triệu đồng/m2 nên chỉ tính tiền đất, những lô đất có giá thấp nhất là 2,45 tỷ đồng, không còn là mô hình nhà ở xã hội, phục vụ người thu nhập thấp.
Trong khi đó, dự án này chưa bố trí đất tái định cư cho người dân theo quy định. Bà Vũ Thị Hương, một trong những hộ dân trình bày: “Chúng tôi đề nghị được tái định cư tại chỗ nhưng thành phố chưa trả lời rõ ràng”. Theo Luật Nhà ở hiện hành, nhà ở xã hội tại dự án là một trong những nguồn đầu tiên để phục vụ tái định cư nhưng với giá thành và cách thức quy hoạch như trên, người dân không thể mua được. “Thành phố áp giá thu hồi đất của chúng tôi khoảng 4 triệu đồng/m2. Với giá đền bù như vậy, chúng tôi không thể mua nổi nhà liền kề hàng tỷ đồng được xây dựng trên phần đất để xây nhà ở xã hội như quy hoạch” - bà Hương nói.
Tại văn bản trả lời đề nghị của 33 hộ dân ngày 21/8/2020, UBND thành phố Hạ Long nêu, Khu đô thị Bãi Muối và Khu đô thị tại phường Cao Thắng và Hà Khánh đều đã bố trí quỹ đất giáo dục (trường học, nhà trẻ…) và quỹ đất nhà ở xã hội.
Tuy nhiên, do thiếu quỹ đất giáo dục nên UBND thành phố báo cáo UBND tỉnh cho phép điều chỉnh cục bộ quy hoạch đô thị tại phường Cao Thắng, Hà Khánh bằng cách lấy quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội làm đất giáo dục. Vì vậy, UBND thành phố đã báo cáo UBND tỉnh cho phép bổ sung quỹ đất nhà ở xã hội cho dự án tại quỹ đất giáp ranh phía đông dự án.
Trong công văn trả lời, UBND TP Hạ Long đồng ý tái định cư tại chỗ nếu đủ điều kiện và người dân đủ khả năng chi trả tiền đất tái định cư tại quỹ đất liền kề với khu đô thị tại các phường Cao Thắng, Hà Khánh, Hà Lầm và xã Thống Nhất.
Theo Luật Nhà ở hiện hành, đất hoặc nhà tái định cư phải được bố trí trước khi thực hiện dự án. Chính việc chậm bố trí tái định cư và chuyển đổi mục đích sử dụng đất xây nhà xã hội sang xây dựng nhà ở thương mại như trên khiến người dân tiếp tục khiếu nại.
