Thaco Agri - Khoản lỗ ngày một phình to
CTCP Nông nghiệp Trường Hải (Thagrico hay Thaco Agri), thành viên của CTCP Ô tô Trường Hải (Thaco) vừa công bố báo cáo chỉ tiêu tài chính định kỳ tới Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).
Theo đó, Thagrico báo lỗ năm 2022 868,5 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ 513 tỷ đồng. Năm 2022, Thagrico đặt mục tiêu đạt doanh thu 10.700 tỷ đồng và dự kiến bắt đầu sẽ có lãi. Như vậy, Thagrico đã không thể hoàn thành kế hoạch năm 2022.
Tính đến ngày 31/12/2022, vốn chủ sở hữu ghi nhận tăng 33,6.% lên 11.331 tỷ đồng kéo theo hệ số nợ trên vốn chủ của Thaco Agri giảm từ 2,6 lần còn 2,5 lần, tương đương nợ phải trả vào khoảng hơn 28.300 tỷ đồng, trong đó dư nợ trái phiếu 2.266 tỷ. Tổng tài sản tính đến cuối tháng 12/2022 là 39.659 tỷ đồng, gấp 1,3 lần đầu năm.
Thagrico
Theo công bố thông tin trên Chuyên trang trái phiếu của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Thagrico đang lưu hành lô trái phiếu mã THGCH2126001 với giá trị 2.400 tỷ đồng, được phát hành ngày 1/10/2021 với kỳ hạn 60 tháng, đáo hạn vào 01/10/2026. Đại lý phát hành là CTCP Chứng khoán VPS.
Kỳ thanh toán lãi là 3 tháng/lần, với lãi suất áp dụng cho 2 kỳ đầu là 8.2%/năm. Các kỳ sau được giữ nguyên hoặc tính bằng lãi suất tham chiếu (lãi tiết kiệm 12 tháng của Agribank, VietinBank, BIDV và VCB) cộng thêm 2,5%/năm, tùy theo mức lãi suất nào tính cao hơn. Số tiền thu về được sử dụng để tăng quy mô vốn hoạt động kinh doanh.
Tài sản đảm bảo cho lô trái phiếu là tài khoản chứng khoán của Thaco Agri tại Chứng khoán VPS với toàn bộ số dư, và 240 triệu cổ phần từ Thaco. Số cổ phần này có thể được thay thế bằng quyền sử dụng đất và tài sản liên quan đến 2 thửa đất tại Thủ Thiêm, quận 2 (nay là TP. Thủ Đức). Ngoài ra Thaco cũng là bên bảo lãnh thanh toán cho lô trái phiếu này.
Hai thửa đất này cũng được Thaco sử dụng để đảm bảo cho lô trái phiếu phát hành ngày 20/9/2021, tổng giá trị 2.400 tỷ đồng, kỳ hạn 5 năm.
Thaco Agri hiện do tỷ phú Trần Bá Dương làm Chủ tịch HĐTV. Vào tháng 02/2023, Công ty vừa mới đăng ký tăng vốn điều lệ từ 12.500 tỷ lên 15.000 tỷ đồng.
Đến nay Thagrico đã sở hữu hơn 48.000 ha đất tại Việt Nam, Campuchia, đồng thời, điều hành toàn bộ hoạt động sản xuất trên diện tích hơn 36.000 ha của CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai - HAGL Agrico (HNG) tại Lào và Campuchia.
Gánh nặng từ HAGL Agrico (HNG)
Vào 8/8/2018, Thaco ký hợp tác chiến lược với Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL), đánh dấu việc tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp của tỷ phú Trần Bá Dương. Theo đó, Thaco đã sở hữu 35% cổ phần của HAGL Agrico, tương đương 3.890 tỷ đồng và tiến hành thực hiện tái cơ cấu tài chính với các giải pháp là Thaco thông qua Công ty Đại Quang Minh mua lại và trả một số nợ thay cho HAGL Myamar 6.000 tỷ đồng.
Qua đó, HAGL đã có tiền để cho HAGL Agrico vay 2.187 tỷ đồng và Thaco cũng cho HAGL Agrico vay 1.703 tỷ đồng.
Đồng thời, Thaco đã mua 3 công ty của HAGL Agrico là Công ty Cao su Đông Dương và Công ty Đông Pênh tại Campuchia, Công ty Cao su Trung Nguyên tại Gia Lai, với tổng diện tích đất 22.462 ha, tổng giá chuyển nhượng là 7.623 tỷ đồng để giảm nợ tới hạn và tham gia khai thác quỹ đất đang để hoang hóa.
Theo Báo cáo tài chính của HAGL Agrico, đến ngày 31/12/2018, nợ giảm 2.274 tỷ xuống còn 19.855 tỷ đồng, con số nợ tiếp tục vơi dần vào năm 2019, giảm về mức 13.542 tỷ đồng. Trong khi đó, vốn điều lệ tăng 3.394 tỷ lên là 11.085 tỷ đồng.
Đến năm 2020, Thaco tiếp tục hỗ trợ cho HAGL Agrico vay (không có tài sản đảm bảo, lãi suất bằng các ngân hàng thương mại) tổng số tiền 6.274 tỷ đồng để tiếp tục đầu tư trồng mới chuối, xoài, dứa. Giữa năm này, HAGL Agrico đã bị thiếu hụt dòng tiền để thanh toán các khoản nợ đến hạn, thiếu tiền mua vật tư chăm sóc và đầu tư cho các hạ tầng kỹ thuật quan trọng là nước và điện. Tại Campuchia nhiều vườn cây bị xuống cấp nghiêm trọng.
Trước thực trạng đó, ban lãnh đạo HAGL Agrico và HAGL đã nhiều lần họp với Thaco để tìm giải pháp giải quyết các khó khăn. Phương án đề ra là Thagrico mua tiếp 4 công ty sở hữu các phần đất tại Koun Mun Campuchia và tại Đắk Lắk, Gia Lai với diện tích đất 20.744 ha và giá tiền là 9.095 tỷ đồng, đồng thời bán lại toàn bộ cổ phần cho HAGL Agrico và HAGL Agrico còn nợ lại THACO số tiền hơn 2.600 tỷ đồng (không trả lãi và hoàn trả từng phần trong 3 năm) và sở hữu phần đất còn lại với tổng diện tích 35.749 ha.
Nhờ đó, HAGL Agrico lãi 931 tỷ đồng trong năm 2020 và bù được khoản lỗ trong sản xuất, kinh doanh khoảng 910 tỷ đồng. Điều này đã giúp cho HNG tránh được án hủy niêm yết.
Tuy nhiên, HNG và HAG không thỏa thuận được với ngân hàng về thanh toán nợ để lấy giấy tờ đất của 4 công ty trên (đang là tài sản thế chấp nợ của HAGL và HAGL Agrico để giao cho Thaco), nên Thaco đã tiếp quản HNG thông qua việc tăng vốn cho HAGL Agrico để cấn trừ nợ và có vốn để HAGL Agrico tiếp tục đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh trong giai đoạn 2021-2023.
Tuy nhiên, sau hơn hai năm dốc sức dồn lực, HAGL Agrico vẫn không thể xóa hết lỗ, và thậm chí còn lỗ nhiều hơn. Đơn vị này đang đứng trước nguy cơ hủy niêm yết.
Tại ĐHCĐ thường niên 2023, Chủ tịch Trần Bá Dương đã phải khuyên cổ đông chấp nhận bởi “Tính tới tính lui không còn cách nào khác là phải lỗ. Năm 2023, những cái gì trước đây trong sổ sách để chỗ này, đưa chỗ kia để tránh lỗ. Thì năm nay cho lỗ hết, cho sạch rồi sau đó làm cho căn cơ”. Theo tiết lộ, mục tiêu đến năm 2025, HAGL Agrico sẽ ghi nhận mức lợi nhuận khoảng 926 tỷ đồng và dần dần sẽ xóa được lỗ lũy kế.
Về kết quả kinh doanh quý 1/2023, HNG lỗ trước thuế 123,5 tỷ đồng,, đánh dấu quý thua lỗ liên tiếp thứ 6 của HAGL Agrico, nâng tổng lỗ lũy kế lên 7.115 tỷ đồng.
Tính đến ngày 31/3/2023, Thagrico đang cho HAGL Agrico vay dài hạn số tiền 2.896 tỷ đồng.
