Dịch COVID-19 đã “thổi bay” hàng nghìn điểm của Dow Jones, hàng trăm điểm của VN-Index…,khiến không biết bao nhiêu nhà đầu (NĐT) tư bị “cháy tài khoản”, nhưng cũng có không ít NĐT “trúng đậm”.
Đầu tư thế nào để có thể bảo toàn được vốn, sinh lời tốt… là điều mà mọi NĐT đều quan tâm trong cơn đại dịch này.
Nghịch lý trong khủng hoảng
Còn nhớ vào ngày thứ 2 đen tối (17/10/1987), nhà giao dịch lão luyện Paul Tudor Jones đã thu được 67% lợi nhuận, hay trong khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 NĐT Micheal Burry (Scion Capital) và Steven Cohen (SAC capital)…cũng thu được những món lợi lớn. Rõ ràng, việc TTCK giảm mạnh không chỉ là tổn thất đối với những NĐT đang nắm giữ cổ phiếu ở mức giá cao, các quỹ đầu tư phòng hộ, các quỹ đầu tư theo chỉ số, mà còn đem lại cơ hội vàng cho nhiều NĐT nhạy bén am hiểu được các kỹ thuật giao dịch, mua và nắm giữ những tài sản đang bán hạ giá.
Dịch COVID-19 đã khiến nhiều cổ phiếu giảm về mức giá quá hấp dẫn. Nếu cuối năm 2019, P/E của TTCK Việt Nam ở mức 15- 16x thì nay chỉ còn 11- 12x, một mức định giá quá hấp dẫn. Nhiều cổ phiếu đầu ngành tiêu dùng, bảo hiểm, xây dựng và vật liệu, tài nguyên cơ bản, dầu khí, dịch vụ tài chính… đã điều chỉnh giảm về 1/3 hoặc thậm chí 1/2 so với mức giá cách đây vài tháng. Thị giá nhiều cổ phiếu như MSN, BVH, VNM, HPG, PVD, HCM… giảm quá thấp so với giá trị nội tại của doanh nghiệp.
Tỷ phú đầu tư W. Buffet từng nói: “Tôi chỉ cho các bạn cách làm giàu trên TTCK đó là hãy tham lam khi thị trường sợ hãi và hãy sợ hãi khi thị trường tham lam”. Lúc thị trường hoảng sợ, nhiều cổ phiếu của các doanh nghiệp cả tốt lẫn yếu kém đều giảm sâu, thì đó lại là cơ hội cho các NĐT nhạy bén, sẵn sàng săn tìm các cơ hội đầu tư vàng vào các cổ phiếu giá trị. Bởi vậy, các cổ phiếu giá trị thuộc các lĩnh vực bảo hiểm, tài chính, ngân hàng, dầu khí… với đặc điểm P/E thấp sẽ thích hợp cho chiến lược mua vào với tầm nhìn tối thiểu từ 3 – 6 tháng.
Quản lý danh mục linh hoạt
NĐT thường quan tâm nhiều đến xu thế tăng/giảm của thị trường để đưa ra các quyết định giao dịch phù hợp, nhưng một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến kết quả đầu tư chính là việc quản lý danh mục đầu tư hợp lý. Hay nói cách khác cần duy trì tỷ lệ tiền mặt/ cổ phiếu ở mức nào?. Quyết định giao dịch ngắn hạn ở những cổ phiếu biến động nhanh so với thị trường chung, hay đầu tư dài hơi hơn với những cổ phiếu tăng trưởng đòi hỏi các NĐT phải nhanh nhạy, có những kỹ năng giao dịch được tôi luyện quan các giai đoạn thăng trầm của thị trường. Kinh nghiệm thực chiến trên thị trường luôn đi kèm với sự chuyên tâm bám sát thị trường qua các chu kỳ tăng/ giảm hay điều chỉnh đi ngang.
VN-Index nhiều khả năng đã tạo đáy sâu nhất trong tuần cuối tháng 3 tại khu vực 600 – 650 điểm và đang hồi phục tích lũy lên các điểm cao mới trong giai đoạn tới. Có lẽ tâm lý bán tháo cổ phiếu bằng mọi giá đã trôi qua và nhường chỗ cho việc mua và nắm giữ. Kinh tế vẫn sẽ còn bị tác động, bị ảnh hưởng ít nhất trong 3 – 6 tháng tháng tới, nhưng các cổ phiếu giảm sâu trong giai đoạn vừa qua sẽ dần hồi phục trở lại. Có những cổ phiếu tăng nhanh, có những cổ phiếu lại tăng chậm. Điều quan trọng đối với NĐT là nắm giữ như thế nào, quản lý các danh mục cổ phiếu ngắn hạn và dài hạn ra sao sẽ quyết định hiệu xuất “ghi bàn” trong năm nay.
Đa dạng hóa kênh đầu tư
Trong giai đoạn khủng hoảng, kênh đầu tư cổ phiếu thường không hấp dẫn bởi xu hướng thị trường không thuận lợi cho hoạt động đầu tư cũng như hoạt động đầu cơ cổ phiếu. Ngược lại, cơ hội đầu tư vào một số trái phiếu doanh nghiệp chất lượng cao với lãi suất coupon hấp dẫn sẽ là lựa chọn không tồi đối với các NĐT cá nhân, đặc biệt là đối với các NĐT tổ chức, như quỹ đầu tư, công ty bảo hiểm, các quỹ đầu tư phòng vệ…
Các trái phiếu doanh nghiệp được lựa chọn kỹ càng từ đơn vị phát hành uy tín, đơn vị bảo lãnh phát hành xếp hạng tín nhiệm cao là những điểm cộng khi NĐT lựa chọn trái phiếu. Lợi suất trái phiếu ở một số doanh nghiệp thuộc lĩnh vực bất động sản, ngân hàng, công ty chứng khoán… dao động ở mức 10 – 14% rõ ràng là khá hấp dẫn. Bởi vậy, việc đa dạng tìm kiếm cơ hội tại một số trái phiếu doanh nghiệp tốt có thể mang lại hiệu quả cho một danh mục quản lý tốt trong năm 2020.
Đừng quên kỹ thuật phòng vệ
Trên TTCK Mỹ, việc áp dụng nhiều sản phẩm tài chính, các công cụ phái sinh đã giúp các NĐT phòng ngừa rủi ro hiệu quả. Nếu sản phẩm hợp đồng tương lai (HĐTL) trái phiếu Chính phủ 5 năm và sản phẩm chứng quyền có đảm bảo (CW) chưa thu hút được các NĐT, thì sản phẩm HĐTL chỉ số VN30 lại được đông đảo các NĐT quan tâm. Còn nhớ năm 2018, TTCK giảm mạnh, thì giao dịch sản phẩm HĐTL VN30 lại tăng đột biến. Rõ ràng, các kỹ thuật giao dịch sản phẩm phái sinh này đã giúp các NĐT giao dịch được ngay cả khi thị trường đi xuống. Tuy nhiên, sản phẩm này khá mới mẻ đối với TTCK Việt nam nên việc am hiểu để có thể sử dụng hiệu quả đòi hỏi NĐT có nhiều kinh nghiệm hơn.
Dịch bệnh chắc chắn sẽ còn tác động tiêu cực đến TTCK trong những tháng tới. Việc đầu tư thế nào cho hiệu quả sẽ là thử thách lớn đối với các NĐT. Tuy nhiên, thành quả sẽ đến nếu các NĐT can đảm, vượt qua nỗi sự hãi của thị trường.
