Việc biến 70ha đất trong Khu công nghiệp Đức Hoà 3 – Hồng Đạt từ “đất nhà máy” sang “đất khu dân cư” đang có nhiều biểu hiện “khuất tất”, ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp hoạt động tại đây.
Khu dân cư nằm kế bên nhà máy thuốc bảo vệ thực vật
Tỉnh Long An có “khuất tất” khi cho công ty Hồng Đạt Long An làm khu dân cư tại khu công nghiệp hoá chất Đức Hoà 3?
Mới đây, Toà soạn Báo Kinh tế và Đô thị (VPMN) đã nhận được đơn kiến nghị của 9 công ty có nhà máy đặt tại Khu công nghiệp Đức Hoà 3 – Hồng Đạt (xã Đức Lập Hạ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An).
Theo đó, các công ty này thành lập và thuê đất tại Khu công nghiệp Đức Hoà 3 – Hồng Đạt để đặt trụ sở và xây dựng nhà máy sản xuất, đóng gói thuốc bảo vệ thực vật và phân bón. Những ngành nghề này được phép hoạt động trong Khu Công nghiệp Đức Hòa 3 – Hồng Đạt. Các doanh nghiệp cũng đã lập dự án đầu tư, xây dựng nhà máy từ khoảng năm 2010, hợp đồng thuê đất có thời hạn đến năm 2058.
“Công trình đầu tư xây dựng nhà máy của chúng tôi đã được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà xưởng, vì vậy theo chúng tôi thì quyền sử dụng đối với đất và quyền sở hữu đối với tài sản gắn liền với đất là hợp pháp và được pháp luật bảo vệ”, đơn kiến nghị nêu rõ.
Tuy nhiên, sau một thời gian hoạt động, năm 2014, các công ty nói trên đã bất ngờ khi Công ty Cổ phần Hồng Đạt Long An (Công ty Hồng Đạt Long An) nhiều lần làm đơn gửi UBND tỉnh Long An xin chuyển đổi từ “Khu công nghiệp” thành “Khu công nghiệp, kết hợp dân cư và nhà ở chuyên gia” nhằm giải quyết chỗ ở cho chuyên gia, công nhân, người lao động trong khu công nghiệp. Điều này, sẽ gây khó khăn cho hoạt động của các doanh nghiệp nói trên, đồng thời ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân trong khu dân cư tương lai.
Lý do là bởi, qua nhiều lần phê duyệt, đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An đã phê duyệt cho phép xây dựng khu dân cư nằm ngay sát với các nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ thực vật và phân bón này.
Cụ thể, ngày 9/2/2018, Sở Tài nguyên và Môi trường Long An đã có quyết định số 223/QĐ-STNMT về việc phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án đầu tư khu dân cư trong Khu công nghiệp Đức Hoà 3 – Hồng Đạt.
Quyết định này phê duyệt cho phép xây dựng Khu dân cư với khoảng cách ly là 50m so với các nhà máy sản xuất và kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật hiện hữu, trong khi quy định của các Luật Bảo vệ môi trường, Luật Hóa Chất, Luật Bảo vệ thực vật thì khoảng cách ly này tối thiểu là 500m.
Phối cảnh dự án Khu dân cư Hồng Đạt (tên thương mại dự án bella vista) bên trong Khu công nghiệp Đức Hoà 3 – Hồng Đạt.
“Việc này hoàn toàn sai và vi phạm pháp luật, cần xem xét xem có hành vi "Thiếu trách nhiệm” hoặc “cố ý làm trái” hay không bởi là cơ quan chuyên môn cấp Sở thì không thể không biết các quy định này. Như vậy, việc đánh giá tác động môi trường đối với khu dân cư Hồng Đạt của Sở Tài nguyên và Môi trường Long An đã được xem xét một cách toàn diện chưa?”, đơn kiến nghị nhấn mạnh.
Theo đó, các công ty bị ảnh hưởng cho rằng, khi khu công nghiệp Hồng Đạt cho phép các đơn vị thứ cấp hoạt động, thì đồng thời với việc các doanh nghiệp thứ cấp phải tuân thủ pháp luật liên quan và chuyên ngành, thì khu công nghiệp cũng phải hiểu rõ bản thân khu công nghiệp phải tuân thủ các luật nào đang điều chỉnh. Khi tách đất của chính mình ra làm khu dân cư thì cũng phải xem xét hiện đang có các ngành nghề gì đang hoạt động và các ngành nghề đó có ảnh hưởng gì đến môi trường dân cư sinh sống hay không?
Bên cạnh đó, chủ đầu tư khu dân cư chính là chủ đầu tư khu công nghiệp và biết rõ là có các ngành nghề gì đang hoạt động tại khu công nghiệp và chủ đầu tư và cơ quan thẩm duyệt về môi trường phải đối chiếu ngược về khoảng cách tối thiểu từ các doanh nghiệp thứ cấp đến khu dân cư. Trong trường hợp này, các công ty nói trên đều hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, đóng gói thuốc bảo vệ thực vật và phân bón, việc sử dụng các loại hoá chất là không thể tránh khỏi. Vậy, nếu khu dân cư ở quá sát, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người dân?
“Đất ở cho chuyên gia” biến thành “đất ở nông thôn”?
Được biết, ngày 18/2/2016, UBND tỉnh Long An đã có tờ trình số 511/TTr-UBND gửi Thủ tướng chính phủ về việc đề nghị chuyển đổi Khu công nghiệp Hồng Đạt – Đức Hòa 3 thành “Khu công nghiệp, dân cư và nhà ở chuyên gia” nhằm giải quyết chỗ ở cho nhân dân, công nhân, người lao động trong khu công nghiệp.
Trên cơ sở tờ trình số 511/TTr-UBND, ngày 11/10/2016, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định số 1797/TTg-KTN về việc “điều chỉnh quy hoạch phát triển các khu công nghiệp tỉnh Long An đến năm 2020”. Trong đó, quy định cho phép Khu công nghiệp Hồng Đạt giảm từ 99,4 ha xuống còn 29,4ha. Thủ tướng cũng giao cho tỉnh Long An chịu trách nhiệm quy hoạch, xác định quy mô, mục đích sử dụng đất, tổ chức thẩm định, phê duyệt hoặc báo cáo các cơ quan có thẩn quyền phê duyệt.
Khu dân cư Hồng Đạt chỉ cách 50m với các nhà máy sản xuất và kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.
Đến ngày 25/11/2016, UBND tỉnh Long An đã có Quyết định số 4936/QĐ-UBND “quyết định chủ trương đầu tư” về việc chấp thuận cho công ty Hồng Đạt Long An thực hiện dự án đầu tư khu dân cư với thời hạn 50 năm kể từ ngày được phê duyệt đầu tư. Như vậy, dự án này không phải được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất (điều 55 luật đất đai) mà cho thuê đất theo điều 56 Luật Đất đai.
Ngày 10/10/2018, Sở Tài nguyên và Môi trường Long An có tờ trình số 882/TTr-STNMT trình UBND tỉnh Long An cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất khu công nghiệp thành khu dân cư. Thế nhưng, một điều đáng ngạc nhiên, lúc này cụm từ “nhà ở cho chuyên gia” đã biến mất và chỉ còn “đất ở nông thôn”.
“Việc tham mưu này là tham mưu trái Luật Đất đai, trái chính quyết định chủ trương đầu tư số 4936/QĐ-UBND về việc chấp thuận cho công ty Hồng Đạt Long An thực hiện dự án đầu tư khu dân cư với thời hạn 50 năm kể từ ngày được phê duyệt đầu tư”, 9 công ty có nhà máy đặt tại Khu công nghiệp Đức Hoà 3 – Hồng Đạt bức xúc.
Cũng theo các đơn vị này, theo quyết định 4936 điểm C điều 3 thì Chủ đầu tư là công ty Hồng Đạt Long An chỉ được triển khai dự án (san lấp mặt bằng, đầu tư hạ tầng, xây dựng công trình…) sau khi được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang mục đích sử dụng đất phù hợp để thực hiện dự án. Thế nhưng, ngày 10/10/2018 mới có tờ trình xin chuyển mục đích sử dụng đất, chủ đầu tư đã san lấp, thậm chí bán nền, xây nhà. Việc này không thể xảy ra nếu không có sự buông lỏng quản lý, thậm chí tiếp tay của các cơ quan liên quan.
“Sau khi sự việc xảy ra, chúng tôi đã làm đơn kiến nghị. Đến tháng 7/2019 UBND tỉnh Long An có quyết định xử phạt hành chính số 2680/QĐ-XPVPHC ngày 25/7/2019. Theo đó, phạt công ty Hồng Đạt Long An số tiền 325.000.000 đồng vì các sai phạm của dự án nêu trên và cấm kinh doanh Bất động sản trong thời hạn 12 tháng. Đồng thời, giao cho Thanh tra tỉnh Long An thanh tra toàn diện dự án của công ty Hồng Đạt Long An. Nhưng từ đó đến nay vẫn chưa có kết luận thanh tra, việc này hoàn toàn trái với quy định của pháp luật. Thời hạn xử lý cấm kinh doanh cũng đã gần hết mà không có bất cứ một động thái nào thì tình hình sai phạm sẽ tiếp tục mà không ai kiểm soát được”, đơn kiến nghị nêu rõ.
Tieudung.vn sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.