Hậu đại hội Bất động sản TTC Land: nhiều dấu hỏi vẫn chưa tỏ

Liên tục biến động nhân sự cấp cao – khi nào thì ổn định bộ máy?

Nội dung gây bất ngờ trước ĐHCĐ là tờ trình miễn nhiệm chức danh Chủ tịch HĐQT SCR của ông Nguyễn Đăng Thanh theo nguyện vọng cá nhân. Bởi lẽ, ông Thanh chỉ mới tham gia vào TTC Land trong năm 2019 với thông điệp lúc đó được TTC Land truyển tải “ông Nguyễn Đăng Thanh sẽ chịu trách nhiệm định hướng chiến lược từ hoạt động tái cấu trúc tổ chức và tinh gọn bộ máy, đẩy mạnh kinh doanh, quản lý và vận dụng nguồn vốn, kêu gọi sự tham gia của các nhà đầu tư nước ngoài”.

Ngay tại đại hội, cổ đông cũng đặt câu hỏi vì sao ông Thanh không tiếp tục tham gia HĐQT. Theo trả lời của ông Thanh, nguyên nhân chỉ là vì lý do cá nhân. Tôi đã tham gia TTC Land hơn 1 năm, theo lời mời của ông Đặng Văn Thành, Chủ tịch Tập đoàn TTC là sếp, là người thầy cũ. Nhiệm vụ chính là thực hiện tái cấu trúc công ty. Đến nay, những điểm cơ bản đã hoàn thành, công ty sẽ đi tiếp giai đoạn hoàn thiện pháp lý, triển khai 12 dự án và mở rộng ra nhiều dự án khác.

“Cá nhân tôi thấy, xác định phương hướng mới là quay lại làm việc trong lĩnh vực ngân hàng – đúng chuyên môn, kinh nghiệm của cá nhân tôi, thì phù hợp hơn.”, ông Thanh nói. Thế nhưng, câu chuyện đánh nói nhất ở TTC Land là sự biến động nhân sự cấp cao mang tính liên tục từ năm 2019 đến nay. Một doanh nghiệp thực hiện tái cơ cấu toàn diện sẽ có thể có biến động nhân sự để thực hiện hoàn thiện và kiện toàn bộ máy, nhưng sau đó sẽ có sự ổn định. Nhưng ở TTC Land cho đến ĐHCĐ ngày hôm qua dường như vẫn vẫn chưa cho thấy điều này. Việc thay đổi nhân sự cấp cao ở một DN thường được cổ đông đặc biệt quan tâm, bởi lẽ đây là đội ngũ điều hành trực tiếp hoạt động doanh nghiệp, việc thay đổi có thể dẫn đến thay đổi chiến lược, không có tính kế thừa….

Năm 2019, TTC Land có Tân Chủ tịch là ông Thanh, sau đó tiếp tục bổ nhiệm ông Thanh là Tổng giám đốc, thay thế ông Bùi Tiến Thắng. Đến tháng 11/2019, TTC Land có nghị quyết về việc thôi kiệm nhiệm chức danh Tổng Giám đốc của ông Thanh, đồng thời bổ nhiệm ông Vũ Quốc Thái làm Tổng Giám đốc.

Ông Thanh được giới thiệu là nhân sự đã có 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, bất động sản và đã từng giữ vị trí điều hành cấp cao tại nhiều đơn vị khác nhau, bao gồm: Tổng Giám đốc CTCP Đầu tư Phát triển Hoa Lâm, Tổng Giám đốc CTCP Phát triển Đô thị Đông Dương, Tổng Giám đốc Ngân hàng Vietbank, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Techcombank, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Sacombank…

Trước đó, TTC Land đã miễn nhiệm toàn bộ Ban Tổng Giám đốc chỉ trong vòng vài tháng. Cụ thể, HĐQT thôi chức vụ Thư ký đối với bà Huỳnh Kim Yến, miễn nhiệm ông Hồ Hữu Nhân, ông Nguyễn Quốc Vinh, bà Nguyễn Thị Mai Thảo và ông Phạm Trung Phan Xuân Quang khỏi vị trí Phó Tổng Giám đốc. Đồng thời, tiến hành bổ nhiệm các vị trí Tổng và Phó tổng giám đốc mới. Điều này diễn ra trong khoảng vài tháng năm 2019.

Trong quý 2/2020, TTC Land lại tiếp tục có quyết định miễn nhiệm ông Lê Trần Hồng Phúc thôi chức vụ Phó tổng giám đốc Công ty và ông Lê Hùng Cường thôi chức vụ Giám đốc Tài chính, kể từ ngày 31/3/2020. Trong khi ông Phúc chỉ mới được bổ nhiệm vị trí Phó Tổng Giám đốc từ ngày 9/12/2019, phụ trách mảng đầu tư và nguồn vốn với kỳ vọng sẽ giúp TTC Land thúc đẩy việc tìm kiếm các kênh huy động khác thông qua việc phát triển các công cụ tài chính phái sinh.

Việc thay đổi nhân sự cấp cao trong thời gian ngắn ở TTC Land khiến một số cổ đông e ngại, bởi lẽ theo họ, “đầu não” chưa ổn thì làm sao tập trung cho hoạt động kinh doanh, chưa kể liên tục có nhân sự mới cũng cần có thời gian cho họ làm quen với các hoạt động của công ty, chưa kịp quen đã lại đổi mới đã khiến cổ đông thiếu sự an tâm.

Nhiều năm phát hành cổ phiếu bằng cổ tức, nay chi hàng trăm tỷ đồng để mua lại cổ phiếu quỹ

Tại ĐHCĐ, cổ đông đã chất vấn Ban Chủ toạ tiền đâu công ty mua hơn 73,3 triệu cổ phiếu, ước tính với giá cổ phiếu SCR hiện nay khoảng 6.000 đồng thì cần đến gần 450 tỷ đồng. Câu trả lời từ Ban chủ tọa là sẽ sử dụng nguồn linh hoạt như lợi nhuận giữ lại chưa phân phối, Quỹ Thặng dư, từ việc tái cơ cấu danh mục đầu tư… thậm chí có nhà đầu tư có thể chấp nhận trao đổi việc đầu tư thông qua cho vay, trái phiếu. Đây là bước ban đầu chuẩn bị để đi vào hoạt động chi tiết để sau này gặp NDT tương lai thương lượng.

Ông Bùi Tiến Thắng, Thành viên HĐQT đã có chia sẻ thêm với cổ đông, việc mua lại cổ phiếu quỹ là bước đầu tiên trong chiến lược huy động vốn dài hạn. Mục đích là gia tăng giá trị lâu dài cho cổ đông; bao gồm việc cô đọng lại cổ đông nhỏ lẻ cũng như tăng thêm sự tập trung của nhà đầu tư lâu dài. Sau khi mua cổ phiếu quỹ, Công ty sẽ tiến hành tìm kiếm đối tác đầu tư dài hạn. Hiện thị giá SCR so với giá trị sổ sách là thấp, như vậy việc thông qua mua cổ phiếu quỹ để tìm kiếm đối tác cũng là cách để tạo thặng dư cho Công ty. Về giá, có biến thiên mỗi giai doạn, càng xuống thấp so với giá trị thực thì càng là cơ hội.

Theo nội dung tờ trình, nguồn vốn thực hiện lấy từ Thặng dư vốn cổ phần, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu được sử dụng để bổ sung vốn điều lệ theo quy định của pháp luật (Theo báo cáo tài chính năm 2019 đã được kiểm toán).

Lợi ích của việc mua cổ phiếu không khó để nhận ra, trước hết DN có thể nhìn thấy giá cổ phiếu thấp hơn giá trị thực có thể mua lại cổ phiếu quỹ, vừa gia tăng giá trị cho cổ đông (gỉam số lượng cổ phiếu lưu hành, EPS/mỗi cổ phần tăng lên), vừa có thể xem đó là hình thức đầu tư. Việc mua cổ phiếu quỹ cũng cho thấy công ty đang dồi dào tài chính.

Xét trong trường hợp riêng của TTCland, tại thời điểm cuối năm 2019, theo báo cáo tài chính được kiểm toán, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối hơn 621 tỷ đồng, thặng dư vốn cổ phần hơn 333 tỷ đồng, quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu gần 25 tỷ đồng.

Theo tờ trình phân phối lợi nhuận năm 2019, công ty không chia cổ tức. Toàn bộ lợi nhuận sau thuế còn lại của năm 2019 sau phân phối các quỹ là 177 đồng, sẽ được sử dụng bổ sung vào nguồn vốn đầu tư cho hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Nội dung này được diễn giải là Nhằm gia tăng giá trị tích lũy doanh nghiệp và hỗ trợ Ban Điều hành vượt qua giai đoạn khó khăn của thị trường bất động sản do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Nếu chỉ thuần so sánh về mặt con số, thì số tiền ước tính mà TTCland phải chi ra để mua cổ phiếu quỹ cũng đã gần bằng Tổng lợi nhuận sau thuế sau phân phối các quỹ luỹ kế đến 31/12/2019 là 451 tỷ đồng.

Nói như vậy là để thấy, trong bối cảnh khó khăn vì dịch bệnh Covid19, nguồn vốn vay ngân hàng cũng hạn hẹp hơn bởi lĩnh vực bất động sản được đánh giá là rủi ro, thì doanh nghiệp càng tiết kiệm được nguồn tài chính để tập trung cho hoạt động kinh doanh càng tốt. Đặt trong bối cảnh hiện nay mà DN bất động sản chi hàng trăm tỷ đồng để mua cổ phiếu quỹ nhận được nhiều ý kiến là chưa hợp lý. Chưa kể đến, nhiều dự án của TTCland theo chia sẻ của Ban chủ toạ là đang rốt ráo để hoàn thiện các thủ tục pháp lý, tình hình pháp lý sẽ chưa khả quan hẳn ngay trong năm 2020, mà đang kỳ vọng ở năm 2021.

Dĩ nhiên, nếu HQDT thực sự tìm kiếm được đối tác sẵn sàng hợp tác với công ty, thông qua việc sẽ bán lại số cổ phiếu quỹ trên với giá cao hơn, thì cổ đông sẽ hưởng lợi. Nhưng câu chuyện vẫn cần đắn đo, với thị giá SCR lẹt đẹt dưới mệnh giá diễn ra trong thời gian dài như vậy, SCR cần chứng minh “giá trị thực và khả năng hiện thực hoá giá trị” một cách mãnh mẽ mới thu hút được đối tác.

Thứ 2, cũng cần đặt ra câu hỏi rằng, có hay không việc “lách” Luật chứng khoán sửa đổi sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2021. Cụ thể, Điều 35, Luật chứng khoán sửa đổi 2019, Công ty đại chúng thực hiện mua lại cổ phiếu của chính mình phải làm thủ tục giảm vốn điều lệ tương ứng với tổng giá trị mệnh giá cổ phiếu được công ty mua lại trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày hoàn thành việc thanh toán mua lại cổ phiếu. Việc giảm vốn điều lệ khi thực hiện mua lại cổ phiếu quỹ sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến các chỉ số tài chính. Đặc biệt là những chỉ số như hệ số tài trợ, hệ số đòn bẩy tài chính… những chỉ số liên quan đến độ khả dụng khi doanh nghiệp tài trợ vốn bằng nợ.

Hiện nay, số lượng cổ phiếu đang lưu hành của cổ phiếu SCR là hơn 366,35 triệu cổ phiếu, với thị giá phiên sáng nay 5.660 đồng/cp, tổng vốn hoá thị trường 2.117,5 tỷ đồng, thấp hơn phân nửa VCSH công ty. Thống kê nhiều năm cho thấy, SCR thường xuyên phát hành cổ phiếu trả cổ tức cho cổ đông – yếu tố góp phần tăng số lượng cổ phiếu lưu hành.