Sau khi được phê duyệt 1.213ha đất để xây dựng, KCN Việt Phát vẫn chưa thể đi vào hoạt động suốt 15 năm qua. Việc chậm trễ trên gây lãng phí về đất đai, ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư và gây bức xúc trong dư luận. Mặt khác, việc giao đất cho KCN Việt Phát cũng bị nghi ngờ về sự minh bạch.
Vừa qua, UBND tỉnh Long An đã công bố kết luận thanh tra số 4929/KL-UBND ngày 13/9/2019 về việc thanh tra toàn diện đối với Dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN Việt Phát (tại xã Tân Lập, huyện Thủ Thừa). Dự án do Công ty CP Đầu tư Tân Thành Long An làm chủ đầu tư. Dự án có tổng vốn đầu tư 10.017,173 tỷ đồng (trong đó vốn góp để thực hiện dự án là 2.025 tỷ đồng).
Công ty Cổ phần Đầu tư Tân Thành Long An được thành lập theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp Công ty cổ phần mã số doanh nghiệp số 1100702075 do Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp lần đầu ngày 14/11/2005 và đăng ký thay đổi lần thứ 13 ngày 15/7/2019, hiện tại do ông Lê Thành làm Tổng giám đốc.
Ngày 9/10/2015, UBND tỉnh Long An có Quyết định số 3696/QĐ- UBND phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 KCN Việt Phát với diện tích 1.213,7ha theo Báo cáo số 13/TĐ-SXD ngày 6/10/2015 của Sở Xây dựng về kết quả thẩm định Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000.
Kết luận thanh tra chỉ ra KCN Việt Phát trong Giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần thứ nhất (đã có giãn tiến độ so với lần đầu) thì tiến độ triển khai của Chủ đầu tư vẫn rất chậm và chưa đưa dự án đi vào hoạt động. Riêng đối với phần diện tích còn lại của dự án là 915 ha, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát lại chủ trương đầu tư dự án, xử lý.
Đến thời điểm hiện nay, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh chưa làm thủ tục điều chỉnh Giấy CN đầu tư theo chỉ đạo tại Công văn số 5910/UBND-KT ngày 11/12/2018 của UBND tỉnh, lý do việc chỉ điều chỉnh tiến độ đối với diện tích 295ha/1.213ha thực hiện theo Khoản 1 Điều 35 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP sẽ ảnh hưởng đến thời gian theo chỉ đạo của UBND tỉnh.
Ban Quản lý Khu kinh tế đang đề xuất điều chỉnh tiến độ đối với toàn bộ diện tích 1.213ha, thủ tục đơn giản và thời gian nhanh hơn. Nếu Chủ đầu tư vẫn không có khả năng thực hiện dự án theo tiến độ được điều chỉnh thì thực hiện thủ tục thu hồi toàn bộ dự án theo đúng quy định tại Khoản 1 Điều 48 của Luật Đầu tư.
Cũng theo kết luận thanh tra, Chủ tịch UBND tỉnh Long An Trần Văn Cần yêu cầu Công ty Cổ phần đầu tư Tân Thành Long An (chủ đầu tư khu công nghiệp Việt Phát) thực hiện thủ tục điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết xây dựng về vị trí hệ thống xử lý nước thải của Khu công nghiệp Việt Phát. Tiếp tục triển khai dự án đảm bảo đúng tiến độ theo quy định trong Giấy chứng nhận đầu tư đối với phần diện tích khu công nghiệp gần 296 ha được giao. Chấp hành nghiêm pháp luật về đất đai đối với việc sử dụng diện tích đất nông nghiệp; sớm thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai là 23,7 tỷ đồng.
Theo kết luận thanh tra của UBND tỉnh Long An, để xảy ra nhiều bất cập, khiến dự án triển khai chậm có trách nhiệm quản lý nhà nước của các sở, ngành và UBND tỉnh. Theo đó, việc phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 khu công nghiệp Việt Phát có diện tích hơn 1.213 ha, trong khi chỉ tiêu sử dụng đất chỉ có 300ha nên không thể cho chủ đầu tư chuyển mục đích đối với phần diện tích còn lại hơn 917 ha, dẫn đến việc triển khai dự án không thể thực hiện đồng bộ.
Việc UBND tỉnh đề nghị điều chỉnh diện tích Khu công nghiệp từ 300 ha lên hơn 1.213 ha chưa dựa trên cơ sở pháp lý, năng lực cần thiết đảm bảo khả năng đầu tư đối với phần diện tích tăng thêm, dẫn đến những bất cập trong xử lý vấn đề hiện nay (Dự án triển khai chậm, lãng phí đất đai, không thể giao đất, triển khai không đồng bộ theo quy hoạch được duyệt…)
Ngoài ra, ngành chức năng giao đất nông nghiệp với diện tích lớn (hơn 471 ha) nhưng không có phương án đầu tư, thiếu kiểm tra sử dụng đất dẫn đến tình trạng Công ty Cổ phần Đầu tư Tân Thành Long An sử dụng sai mục đích như: san lấp trái phép 75ha, khai thác hầm đất trên đất nông nghiệp, cho người dân trồng cây ngắn ngày…mà không bị xử lý; chưa theo dõi và tham mưu kịp thời việc thu nộp tiền thuê đất theo các Hợp đồng thuê đất, phí khai thác tài nguyên …
Đối với chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Đầu tư Tân Thành Long An, việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, kỹ thuật từ 4/2013 đến nay vẫn chưa hoàn thành, tiến độ triển khai quá chậm. Cụ thể, theo báo cáo của chủ đầu tư chỉ mới thực hiện cơ bản việc san lấp mặt bằng, chỉ san lấp cát nền đường được khoảng 1km, đầu tư đường dây điện 1 pha 12,7kv và đường dây trung thế 3 pha 22kv, còn lại hệ thống cấp nước, thoát nước, cấp điện, thông tin liên lạc, nhà máy xử lý nước thải… chưa được triển khai. Việc triển khai xây dựng hạ tầng chậm sẽ ảnh hưởng đến việc cho các nhà đầu tư thứ cấp thuê lại đất. Với tiến độ thực hiện như hiện nay, ngành chức năng tỉnh Long An đánh giá dự án sẽ không đảm bảo triển khai đúng tiến độ theo quy định.
