Chuyển đổi xanh tại Việt Nam và nhân tố dẫn dắt mang tên VinFast

Chuyển đổi xanh: Việt Nam đi sau nhưng có thể về trước

Thỏa thuận Paris (2015) về biến đổi khí hậu đã tạo bước ngoặt lớn nhất cho nền kinh tế toàn cầu, khi các nước thành viên cam kết giảm lượng khí thải 46% vào năm 2030, hướng tới phát thải ròng bằng 0 (Net Zero).

Ngay lập tức, các nước đã có những nỗ lực chưa từng có nhằm giảm lượng khí thải carbon toàn cầu thông qua những khoản đầu tư trăm tỷ đô cho sứ mệnh phát triển bền vững. Mỹ thông qua Đạo luật Giảm lạm phát (IRA), qua đó duyệt ngân sách 369 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng năng lượng xanh, Đức cam kết đầu tư 2,5 tỷ Euro vào cơ sở hạ tầng xe điện, hay Trung Quốc đã phát hành trái phiếu xanh đạt con số kỷ lục 155 tỷ USD vào năm 2022 đầu tư cho các dự án vì môi trường…

Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng chuyển đổi này. Thậm chí, như lời TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, Việt Nam đã “gây sửng sốt” cho thế giới với cam kết mạnh mẽ đạt phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050. Theo ông, nhiều nước phát triển như Ấn Độ hay Trung Quốc cũng chỉ cam kết Net Zero vào năm 2060 – 2070 – chậm hơn so với Việt Nam.

Thực tế, theo giới chuyên gia, cam kết mạnh mẽ của Việt Nam không phải chỉ là “hứa suông” mà dựa trên sự chuyển mình ngày càng mạnh mẽ ở trong nước, điển hình là những doanh nghiệp tiên phong như VinFast.

Theo một chuyên gia lâu năm trong ngành kinh tế, cách VinFast tạo sự thay đổi xanh tại Việt Nam đến bằng cách mang tới cho khách hàng Việt những sản phẩm di chuyển xanh – thông minh, là kết tinh công nghệ cao và hoàn toàn không thua gì những hãng nước ngoài.

Nhờ thế, hàng vạn người Việt đã dần thay đổi thói quen, đồng nghĩa đóng góp vào công cuộc chuyển đổi xanh một cách thiết thực. Theo thống kê, tính đến hết năm 2023, VinFast đã đóng góp khoảng 90.000 mẫu xe ô tô và xe máy điện, ước tính làm giảm khoảng 246.000 tấn CO₂ phát thải vào môi trường mỗi năm, tương đương 11,3 triệu cây xanh mới được trồng.

Cũng nhờ VinFast, hạ tầng cho giao thông xanh tại Việt Nam cũng đang thuộc top đầu của thế giới với quy hoạch lên tới 150.000 cổng sạc, vượt xa nhiều nước trong khu vực, thậm chí là các nước phát triển tại châu Âu. Con số này theo dự báo sẽ nhanh chóng nhân lên nhiều lần trong thời gian tới khi mới đây, Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, đồng thời là nhà sáng lập VinFast - ông Phạm Nhật Vượng đã công bố thành lập Công ty Phát triển Trạm sạc Toàn cầu V-GREEN. Tại Việt Nam, V-GREEN sẽ đầu tư thêm 10.000 tỷ đồng trong vòng 2 năm tới để xây mới, nâng cấp hạ tầng trạm sạc.

“Việt Nam đang có nền móng tốt để đi sau về trước so với nhiều nước”, vị chuyên gia nhận định.

Tương lai xanh được hình thành từ hành động của từng người dân

Ngoài hạ tầng, điều được giới chuyên gia đánh giá cao ở VinFast là cách hãng xe Việt mang tới những lợi ích sát sườn cho người dùng trong hành trình chuyển đổi xanh. Mới nhất phải kể tới chiến dịch “Mãnh liệt tinh thần Việt Nam” lần 2 đang được VinFast phát động với những chính sách hỗ trợ khách hàng chưa từng có như vay tối đa 70% giá xe, thời gian lên tới 8 năm với lãi suất được cam kết ở các mức 5-8-9,5% tùy giai đoạn.

Giới quan sát nhìn nhận, đây là những giải pháp thiết thực để truyền cảm hứng cho người dùng Việt. Bằng việc chủ động đứng ra nhận rủi ro tài chính, VinFast đang tạo điều kiện cho mọi tầng lớp khách hàng sở hữu ô tô điện, biến giấc mơ ô tô của nhiều người thành hiện thực, cũng như đóng góp trực tiếp vào tương lai xanh.

Từ những hành động tiên phong của VinFast, TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đặt hy vọng sự phổ cập của xe điện, từ đó giúp giảm ô nhiễm môi trường. Thực tế, theo ông, Hà Nội rất nhiều ngày lọt vào top những thành phố ô nhiễm nhất thế giới, với nguyên nhân xuất phát phần nhiều từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

“Với xe điện VinFast, chúng ta không chỉ đặt ra câu chuyện kinh doanh mà xa hơn, đó là cách mỗi người Việt tự bảo vệ môi trường sống cho con cháu và nhiều thế hệ sau của mình”, TS Dũng cho hay.

Đồng quan điểm, PGS-TS Trần Đình Thiên lấy ví dụ về Trung Quốc, với những thành phố một thời ô nhiễm nặng nề nay đã trở thành hình mẫu xanh, sạch cho cả thế giới. Đó là kết quả hành động với nhận thức thay đổi và sự đồng thuận của xã hội.

“Việt Nam còn nhiều việc phải làm để vượt qua thách thức lớn ấy, nhưng tôi cho rằng, ta phải bắt đầu từ những hành động cụ thể của mỗi người là lựa chọn phương tiện di chuyển xanh, từ đó tạo tác động rộng rãi trong xã hội. Ủng hộ ô tô điện chính là ủng hộ lợi ích căn bản nhất của chính bạn, tôi và con cái chúng ta. Tương lai hình thành từ những hành động nhỏ ấy”, vị chuyên gia nói. Ông cũng tin tưởng, với những doanh nghiệp tiên phong như VinFast, Việt Nam sẽ sớm có một thương hiệu quốc gia tầm cỡ, vừa giúp lan tỏa giá trị cho quốc gia, vừa mang lại sự thay đổi lớn cho nhiều thế hệ tương lai.