Đấu giá đất kiểu “lúa non”
Đất đấu giá là loại đất có tính pháp lý cao nhất hiện nay trên thị trường bất động sản. Song, nhiều địa phương do áp lực thu ngân sách đã tổ chức đấu giá quá sớm khi chưa hoàn thiện xong giải phóng mặt bằng, chưa làm hạ tầng…tạo rủi ro cho người mua.
Được biết, ngày 5/5/2021 tại trụ sở UBND xã Thái Hòa, UBND huyện Bình Giang đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng 20 lô đất ở tại vị trí quy hoạch Điểm dân cư mới thôn Nhữ Thị, xã Thái Hòa, huyện Bình Giang. Tài sản đấu giá là quyền sử dụng 20 lô đất ở, diện tích 1.769 m2 tại Điểm dân cư mới thôn Nhữ Thị, xã Thái Hòa, huyện Bình Giang. Giá khởi điểm 7,0 triệu; tiền đặt trước 5,0 triệu đồng/m2.
Tiếp tục, đến ngày 1/7/2021 UBND huyện Bình Giang lại tiếp tục tổ chức đấu giá quyền sử dụng 20 lô đất ở tại dự sán trên do Công ty đấu giá hợp danh Đại Thành (địa chỉ: số 30, phố Dã Tượng, phường Lê Thanh Nghị, TP Hải Dương) tổ chức đấu giá.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, đến nay mặc dù đã tổ chức đấu giá xong gần nửa tháng nhưng dự án này vẫn chưa hoàn thiện hạ tầng cơ bản. Toàn bộ diện tích đất đấu giá hiện vẫn là một bãi đất mới được san lấp và đang bắt đầu tiến hành thi công hệ thống tiêu thoát nước cùng 1 số hạng mục khác.
Đến thời điểm này, rất nhiều lô đất ở đây đã được đăng bán công khai với mức chênh từ 100 đến 150 triệu đồng/lô tạo nên bối cảnh hỗn loạn trong giai đoạn các địa phương đang rốt ráo kiểm soát các giao dịch ảo, thổi giá đất; quản lý chặt chẽ, bảo đảm tuân thủ đúng các quy định pháp luật đất đai.
Được biết, đấu giá quyền sử dụng đất là phương thức giúp Nhà nước huy động tối đa nguồn thu cho ngân sách. Đồng thời, giúp các địa phương tháo gỡ, khắc phục một phần khó khăn trong việc khai thác, huy động vốn để chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xây dựng các công trình phúc lợi, cải thiện môi trường, đáp ứng được một phần nhu cầu đầu tư phát triển, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.
Tuy nhiên, UBND huyện Bình Giang lại quá nôn nóng trong việc tổ chức đấu giá gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân, doanh nghiệp khi tham gia đấu giá đất.
Theo quy định của Luật Đất đai, điều kiện để tổ chức đấu giá đất bao gồm 3 điều kiện: Phải có kế hoạch sử dụng đất được cấp có thẩm quyền phê duyệt; đất đã giải phóng xong mặt bằng; có phương án đấu giá đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai cũng đã quy định: “Chủ đầu tư dự án phải hoàn thành việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng gồm các công trình dịch vụ, công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 đã được phê duyệt; đảm bảo kết nối với hệ thống hạ tầng chung của khu vực trước khi thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người dân tự xây dựng nhà ở; đảm bảo cung cấp các dịch vụ thiết yếu gồm cấp điện, cấp nước, thoát nước, thu gom rác thải”.
Như vậy, luật pháp đã quy định rất rõ về quy trình đấu giá đất. Nếu UBND huyện Bình Giang làm đúng, công khai, minh bạch toàn bộ quá trình đấu giá sẽ tạo được môi trường đầu tư tốt, thu hút được người dân và doanh nghiệp tham gia đấu giá. Ngược lại, nếu chỉ vì áp lực thu ngân sách, địa phương tổ chức đấu giá một cách “vội vàng” sẽ tạo ra hệ lụy xấu, ảnh hưởng đến niềm tin của các nhà đầu tư. Lâu dài, sẽ rất khó để có được thành công trong công tác đấu giá tài sản công, thu ngân sách nhà nước.
Nhiều bất thường trong đấu thầu Xây dựng hạ tầng kỹ thuật
Ngày 4/1/2021, ông Nguyễn Văn Hợp (Chủ tịch UBND xã Thái Hòa) đã ký quyết định phê duyệt hồ sơ mời thầu của gói thầu số 09: Thi công các hạng mục giao thông, thoát nước, cấp nước, điện tại vị trí 1 của dự án Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới thôn Nhữ Thị, giá dự toán hơn 9,339 tỉ đồng.
Ngày 8/2/2021, ông Nguyễn Văn Hợp đã ký quyết định phê duyệt cho Công ty TNHH MTV Việt Đức HD trúng gói thầu với giá hơn 9,334 tỉ đồng - tiết kiệm cho ngân sách nhà nước vẻn vẹn 5 triệu đồng.
Tuy nhiên, điểm bất thường là tại “Chương II – Đánh giá về năng lực và kinh nghiệm” của HSMT, chủ đầu tư chỉ yêu cầu nhà thầu nộp báo cáo tài chính 2 năm (2018, 2019). Trong khi theo quy định, nhà thầu phải nộp báo cáo tài chính ít nhất 3 năm. Như vậy, nếu UBND xã Thái Hòa lập hồ sơ mời thầu đúng quy định, nhà thầu Việt Đức có đủ năng lực để trúng thầu?
Tiếp đó, tháng 3/2021, UBND xã Thái Hòa tiếp tục tổ chức đấu thầu Gói số 08 “San nền vị trí 2” thuộc dự án “Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới thôn Nhữ Thị”. Ngày 27/4/2021, ông Nguyễn Văn Hợp đã ký quyết định phê duyệt cho Công ty TNHH MTV Việt Đức HD trúng gói thầu này với giá hơn 6,5 tỉ đồng.
Theo yêu cầu của HSMT, nhà thầu phải có doanh thu từ hoạt động xây dựng trong 3 năm (2017, 2018, 2019) hơn 9,786 tỉ đồng. Dù Công ty TNHH MTV Việt Đức HD không đủ điều kiện, nhưng không hiểu sao tổ chuyên gia vẫn đánh giá cho Công ty TNHH MTV Việt Đức HD “đạt” tiêu chí này.
Đến nay, ông Nguyễn Văn Hợp đã ký quyết định phê duyệt Công ty TNHH MTV Việt Đức HD trúng 4 gói thầu thi công với tổng trị giá hơn 31,4 tỉ đồng tại dự án “Hạ tầng kỹ thuật điểm dân cư mới thôn Nhữ Thị”.
Tại thời điểm xác minh thông tin, tại công trường Công ty TNHH MTV Việt Đức HD đang thi công không hề có mặt của đơn vị giám sát, chỉ huy công trình; công nhân thi công tại dự án đa phần là lao động địa phương, không có hợp đồng lao động, không có bảo hiểm; công trình không có biển bảng báo hiệu, vật liệu xây dựng để tràn ra đường giao thông gây nguy hiểm cho người và các phương tiện ...
Để mọi thông tin được khách quan, đa chiều, PV Tài chính Doanh nghiệp đã trao đổi trực tiếp với ông Nguyễn Văn Hợp (Chủ tịch UBND xã Thái Hòa), tuy nhiên ông Hợp cho biết, UBND xã không tổ chức đấu giá mà "cấp trên" quyết định và thuê công ty tổ chức đấu giá. Ngoài ra, ông Hợp cho rằng phóng viên khi làm việc mà chỉ xuất trình thẻ nhà báo mà không kèm giấy giới thiệu là không đúng quy định nên không cung cấp thông tin. Ông Hợp còn nhấn mạnh: "Tôi cũng làm báo mấy chục năm ra, thẻ nhà báo tôi có đầy".
Phóng viên đã liên hệ đặt lịch làm việc với UBND huyện Bình Giang, tuy nhiên đến nay vẫn chưa nhận được câu trả lời.
Tài chính Doanh nghiệp sẽ tiếp tục thông tin.