Ngày 19/07/2002, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành quyết định số 802/QĐ-CT để thu hồi và giao đất cho UBND xã Đại Phúc thực hiện dự án Dân cư dịch vụ Bãi Ấn.
Dựa vào Quyết định trên, ngày 17/6/2019, UBND phường Đại Phúc đã ban hành thông báo số 49/TB-UBND để buộc các hộ dân ở khu phố 1 phường Đại Phúc phải bàn giao mặt bằng, thu hồi đất theo quyết định số 802/QĐ-CT ngày 17/7/2002 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh để thực hiện dự án dân cư dịch vụ Bãi Ấn.
Theo đơn kêu cứu của các hộ dân cho biết: “Nguồn gốc đất của 06 hộ dân này là do họ tự khai hoang từ những năm 1981. Kể từ thời điểm khai hoang đến khi bị cưỡng chế thu hồi, các hộ dân đều sinh sống ổn định, không tranh chấp với ai.
Tuy nhiên, việc thu hồi đất lại không hề bảo đảm được quyền lợi cho người dân. Các hộ dân không một gia đình nào nằm trong phương án được nhận bồi thường giải phóng mặt bằng, đẩy người dân vào cảnh màn trời chiếu đất, cuộc sống sinh hoạt hàng ngày càng trở nên khó khăn”.
Bà Trần Thị Ngát cho biết: “Tôi là vợ của liệt sĩ, tôi cũng là một trong số 6 hộ dân nêu trên, trong năm 2019 có cán bộ phường vào nhà tôi nói rằng, tôi phải tự tháo dỡ nhà, nếu không phường sẽ tổ chức cưỡng chế nhà, trong khi đó tôi cũng chưa nhận được bất kỳ phương án bồi thường hỗ trợ nào liên quan đến việc thu hồi.
Bà Nguyễn Thị Luyến là con của liệt sĩ cũng cho biết: “Phần nhà đất của nhà tôi cũng đang bị phía UBND phường cho rằng nằm trong vùng quy hoạch, tôi và các con chỉ có duy nhất phần đất này, phần nhà đất này cũng là một phần đất được khai hoang từ xưa và gia đình tôi cũng chưa nhận được bất kỳ phương án bồi thường nào.
Nay nhà nước bắt bà phải tháo dỡ nhà thì tôi và các con chưa biết sẽ sống ở đâu, tôi cũng đã đi gõ cửa nhiều cơ quan nhà nước, nhưng chẳng có cơ quan nào giúp đỡ cho tôi và các con tôi”.
Anh Nguyễn Văn Thanh là một trong 6 hộ dân cho hay: “Ông tổ trưởng tổ dân phố chủ trì các cuộc họp đề nghị các hội như: Hội phụ nữ, hội cựu chiến binh… đề nghị 6 hộ dân chúng tôi ra khỏi các hội, trả lại tiền phí mà chúng tôi đã đóng sinh hoạt hội và không cho tham gia vào hội nữa.
Sự việc trên chúng tôi cũng đã làm đơn tố cáo hành vi của ông Tổ trưởng tổ dân phố, nhưng cho đến nay vẫn chưa có cơ quan nào đứng ra giải quyết”.
Từ khi có số 802 nêu trên, bà con đã gửi đơn thư đến nhiều cơ quan nhà nước có thẩm quyền để làm rõ sự việc.
Nội dung đơn thư đều yêu cầu làm rõ việc thu hồi diện tích đất có đúng quy định pháp luật hay không? Các căn cứ pháp lý nào để ông Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh ban hành quyết định thu hồi đất của người dân?
[caption id="attachment_60235" align="aligncenter" width="606"] Diện tích đất bị thu hồi.[/caption]
Tháng 9/2020 các hộ dân đã tiến hành làm thủ tục đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Kể từ ngày nộp hồ sơ đến nay các hộ dân cũng không nhận được thông báo hay thông tin gì về việc cấp giấy chứng nhận này từ phía UBND phường Đại Phúc, UBND thành phố Bắc Ninh.
Theo trả lời đơn khiếu nại của UBND Phường Đại Phúc cho biết thì đất của các hộ dân không được giao ruộng canh tác tại xứ đồng Bãi Ấn và đã vi phạm xây dựng lấn chiếm trái phép, UBND Phường đã ban hành thông báo số 49/TB-UBND về việc tháo dỡ công trình thuộc phạm vi Dự án xây dựng hạ tầng kỷ thuật khu dân cư dịch vụ phường Đại Phúc.
Các hộ dân đã khiếu nại việc trả lời đơn của UBND Phường, cho rằng Phường đã không xem xét thấu tình, đạt lý những bằng chứng mà bà con đưa ra. Hiện tại, Phường và các cơ quan chức năng cấp trên vẫn chưa trả lời người dân.
Theo Luật sư Lê Giang Nam – Văn phòng Luật sư An Việt: “Theo Điều 28 Luật đất đai năm 1993 quy định: Cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất nào thì có quyền thu hồi đất đó. Việc thu hồi đất để chuyển sang mục đích khác phải theo đúng quy hoạch và kế hoạch đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét duyệt.
Trước khi thu hồi đất phải thông báo cho người đang sử dụng biết về lý do thu hồi, thời gian, kế hoạch di chuyển, phương án đền bù thiệt hại.
Năm 2002 Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã ra Quyết định thu hồi đất, đó là quyết định của Chủ tịch chứ không phải là Quyết định của UBND mà đại diện là Chủ tịch ký quyết định.
Việc ban hành quyết định này đã vượt quá phạm vi quyền hạn của Chủ tịch UBND tỉnh, từ quyết định trên đã dẫn đến các sai phạm tiếp theo khi thực hiện dự án.
Về thầm quyền ban hành quyết định thu hồi đất tổng thể trên địa bàn thành phố Bắc Ninh thuộc về UBND tỉnh Bắc Ninh, không thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh.
Năm 2019, bà con các hộ dân này đã làm đơn khởi kiện ra Toà án Nhân dân tỉnh Bắc Ninh với yêu cầu Toà án huỷ Quyết định 802/QĐ-CT ngày 17/7/2002 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh và Thông báo yêu cầu tháo dỡ số 49/TB-UBND của UBND phường Đại Phúc, tuy nhiên Toà án bác đơn khởi kiện với lý do: Các hộ dân nêu trên không có tên trong quyết định thu hồi và phương án bồi thường, đối với Thông báo yêu cầu tháo dỡ của UBND phường Đại Phúc, thì Toà án cũng cho rằng, trong Thông báo không nêu cụ thể tên cá nhân, hộ gia đình bị thông báo tháo dỡ nên chưa đủ điều kiện khởi kiện”.