Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Phùng Xuân Nhạ chủ trì hội nghị trực tuyến với các cơ sở giáo dục ĐH về Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2020.

Tự chủ không phải muốn làm gì thì làm

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ khẳng định phương án tuyển sinh 2020 về cơ bản giữ ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác tuyển sinh, tạo sự yên tâm cho học sinh.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cũng nhấn mạnh, với tuyển sinh riêng, tự chủ là nhiệm vụ, là cơ hội nhưng không phải muốn làm gì thì làm mà phải theo quy định, bảo đảm khách quan, minh bạch, công bằng, bình đẳng giữa các trường. Thi phải có chuẩn, ngân hàng câu hỏi, điều kiện tổ chức công khai minh bạch, giám sát chặt chẽ. "Nhiều người nhận thức về kỳ thi có vẻ đơn giản nhưng thực tế không đơn giản và dễ dàng như vậy. Ngay cả những nước như Mỹ để có được trung tâm khảo thí độc lập cũng phải mất vài chục năm. Chúng ta cũng tiến tới có các trung tâm khảo thí độc lập, tuy nhiên phải có lộ trình, phải từng bước. Còn việc phỏng vấn hay kiểm tra khảo sát thêm như thi năng khiếu để đánh giá thí sinh là quyền của nhà trường, bộ rất khuyến khích" - người đứng đầu ngành giáo dục nói.

Tuyển sinh ĐH 2020: Tự chủ phải công bằng, minh bạch - Ảnh 1.

Học sinh lớp 12 Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (TP HCM) ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp 2020 Ảnh: TẤN THẠNH

Cũng theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, mặc dù tự chủ nhưng các trường phải xem xét rất kỹ để đưa ra các tổ hợp xét tuyển phù hợp, không thể đưa ra những tổ hợp lạ gây xôn xao xã hội rồi lại rút. Quy chế tuyển sinh ĐH đã ban hành, các trường cứ thế thực hiện. Các hiệu trưởng phải trực tiếp cùng cán bộ đào tạo tham gia tư vấn tuyển sinh cho các thí sinh. Năm nay, trong mùa dịch vẫn tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT nhưng độ phân hóa đề thi luôn có, các trường ĐH sử dụng kết quả để xét tuyển. "Bộ GD-ĐT đã ban hành đề thi tham khảo, bước đầu được nhìn nhận bảo đảm các yêu cầu đặt ra, bộ sẽ tiếp tục lắng nghe để hoàn thiện đề thi chính thức" - Bộ trưởng bày tỏ.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Văn Phúc nói thêm, Luật Giáo dục ĐH quy định các trường có quyền tự chủ rất lớn trong việc quyết định phương thức tuyển sinh. Tuy nhiên, tự chủ gắn liền với trách nhiệm giải trình và nâng cao chất lượng. Bất kỳ cuộc thi nào cũng phải bảo đảm nguyên tắc về chất lượng, công bằng với tất cả thí sinh. Vì thế, đơn vị tổ chức thi phải công khai, minh bạch các điều kiện quy định, quy trình tổ chức thi để thí sinh chuẩn bị, để xã hội và cơ quan chức năng giám sát.

Bảo đảm đầu vào y dược, sư phạm

Bà Nguyễn Thu Thủy, quyền Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH, Bộ GD-ĐT, lưu ý quy chế tuyển sinh năm 2020 có một số điểm mới về tổ chức thi riêng. Ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào nhóm ngành sư phạm, sức khỏe cũng được quy định chung cho các hình thức và loại hình đào tạo.

Phát biểu tại hội nghị, đại diện nhiều trường ĐH đào tạo khối ngành sức khỏe, y dược cho rằng quy chế tuyển sinh 2020 đã thỏa mãn nhiều yếu tố nên các trường hoàn toàn yên tâm không cần đến kỳ thi riêng. GS-TS Tạ Thành Văn, Hiệu trưởng Trường ĐH Y Hà Nội, cho rằng quy chế thi năm nay đã hợp lý, vấn đề là làm sao để kỳ thi đạt được sự tin cậy và có chất lượng để làm cơ sở cho các trường sử dụng xét tuyển.

Trước khi Bộ GD-ĐT ban hành quy chế thì các trường thuộc khối ngành sức khỏe cũng rất lo ngại và dự tính tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực để tuyển sinh. Tuy nhiên, đến thời điểm này với quy chế tuyển sinh mới thì các trường đã hoàn toàn yên tâm. Theo GS Văn, hai việc quan trọng là coi thi và chấm thi năm ngoái đã làm rất tốt, năm nay kỳ thi được giao về địa phương nên cần tăng cường giám sát, thanh tra để tránh những điều không mong muốn có thể xảy ra. GS Tạ Thành Văn cũng nhấn mạnh đến việc đề thi cần có tính phân loại bởi đây là nền tảng các trường căn cứ vào đó xét tuyển. Đặc biệt, các trường đào tạo khối ngành sức khỏe rất quan tâm vấn đề này.

PGS-TS Trần Diệp Tuấn, Hiệu trưởng Trường ĐH Y Dược TP HCM, cũng bày tỏ mong muốn đề thi của kỳ thi tốt nghiệp THPT sắp tới có sự phân hóa tốt để các trường thuận lợi khi sử dụng kết quả xét tuyển. Mong muốn này cũng là ý kiến của đại diện Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam. Lãnh đạo nhà trường cho hay trên tinh thần giảm áp lực thi cử, trường sẽ có những điều chỉnh phương án tuyển sinh cơ bản giữ ổn định như năm trước, không gây xáo trộn cho các em. 

Đối chiếu điểm thi với học bạ

Về tuyển sinh dựa vào kết quả học bạ, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho rằng chất lượng điểm trong học bạ giữa các vùng miền rất khác nhau. Có những vùng học bạ rất "long lanh" nhưng chưa chắc chất lượng đã cao nên những trường dành chỉ tiêu về học bạ phải chú ý. Năm nay, sau khi có phổ điểm tốt nghiệp THPT sẽ tiến hành đối chiếu với học bạ, để thấy chất lượng thực với chất lượng đánh giá của địa phương như thế nào. Việc áp dụng rộng rãi học bạ điện tử nên cơ bản có thể yên tâm, xã hội sẽ thực hiện giám sát.

PGS-TS ĐỖ VĂN DŨNG, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP HCM:

Kỳ thi riêng cần chất lượng

Quy chế tuyển sinh được Bộ GD-ĐT chính thức công bố hầu như khác hoàn toàn với những thông tin mà cơ quan này đưa ra trong thời gian gần đây. Quy chế chính thức về cơ bản không khác gì với quy chế trước đây, các trường vẫn có thể sử dụng kết quả kỳ thi để xét tuyển khi bài thi tổ hợp vẫn chia theo đầu điểm thành phần, vẫn lọc ảo, thí sinh cũng được đăng ký không giới hạn nguyện vọng…

Về quy định tổ chức thi riêng của các trường, những quy định trong quy chế là phù hợp nhằm bảo đảm chất lượng của kỳ thi riêng. Những năm qua, bên cạnh các trường đã có sự chuẩn bị kỹ cho kỳ thi riêng, còn có những trường tổ chức chưa chuẩn bị kỹ, làm chắp vá mà mục đích cuối cùng của kỳ thi này là tuyển cho đủ chứ không nhằm đánh giá, phân loại thí sinh.

TS NGUYỄN TRUNG NHÂN, Trưởng Phòng Đào tạo Trường ĐH Công nghiệp TP HCM:

Thêm ràng buộc về kỹ thuật

Quy chế tuyển sinh năm 2020 cơ bản giữ ổn định kỳ thi, tạo thuận lợi cho các trường ĐH và cho thí sinh. Điểm mới của quy chế tuyển sinh năm nay là bộ đưa ra những ràng buộc về kỹ thuật của kỳ thi riêng do các trường ĐH tổ chức. Quy định này nhằm bảo đảm sự chặt chẽ, chất lượng của kỳ thi riêng. Để tiến tới việc các trường tuyển sinh theo kết quả kỳ thi riêng do các trường tổ chức, liên kết tổ chức hay do một tổ chức khảo thí tổ chức, bộ cần có những quy định cụ thể hơn.

Thạc sĩ PHẠM THÁI SƠN, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Quan hệ doanh nghiệp, Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP HCM:

Ngăn chặn trường tổ chức thi riêng tùy ý

Năm nay, quy chế tuyển sinh không có nhiều thay đổi so với năm 2019. Chỉ có điều kiện thi riêng là hơi khác một chút so với năm 2019, trong đó các trường muốn thi riêng thì bộ phận độc lập chuyên trách thực hiện chức năng tổ chức thi tuyển sinh, bảo đảm nhân lực đáp ứng các yêu cầu về năng lực quản lý và chuyên môn để tổ chức tốt kỳ thi riêng. Trong đó cán bộ phát triển câu hỏi và ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa và/hoặc tự luận, cán bộ đánh giá, thẩm định các tham số của câu hỏi thi và đề thi cần có chuyên môn sâu. Việc làm này đã không cho phép các trường ĐH tùy ý trong khâu tổ chức thi riêng, các trường ĐH cần có nhân lực đủ mạnh, có chuyên môn mới dám tổ chức thi riêng.

Huy Lân ghi