Thách thức không nhỏ của "tân binh" Vietravel Airlines

Quyết định 457/QĐ-TTg ngày 3/4, do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng ký, vừa phê duyệt Chủ trương đầu tư Dự án vận tải hàng không lữ hành Việt Nam (Vietravel Airlines). Đây là hãng hàng không gắn với du lịch, cung cấp các dịch vụ vận chuyển hàng không trong nước và quốc tế.

Với tổng số vốn đầu tư 700 tỷ đồng, ban đầu hãng có 3 tàu bay A320/321, B737 hoặc tương đương, sau đó tăng dần lên 8 tàu bay trong vòng 5 năm đầu tiên. Thời hạn hoạt động dự án 50 năm.

Vietravel Airlines chọn sân bay căn cứ là sân bay Phú Bài (Thừa Thiên - Huế). Hãng dự kiến khai thác và kinh doanh sau 9 tháng, kể từ ngày được phê duyệt chủ trương đầu tư. Điều đó có nghĩa là, nếu không có gì thay đổi, hãng sẽ bắt đầu khai thác từ cuối năm 2020.

Theo báo cáo kết quả thẩm định chủ trương đầu tư Vietravel Airlines của Bộ KH-ĐT gửi Thủ tướng Chính phủ, việc đầu tư dự án này trong 5 năm đầu khai thác góp phần tạo ra giá trị gia tăng trong nước khoảng 3.650 tỷ đồng, đóng góp vào thu nhập quốc dân hơn 3.185 tỷ đồng, trong đó thu nhập cho lao động khoảng 1.982 tỷ đồng và hơn 1.203 tỷ đồng cho thặng dư xã hội.

Dự kiến khi đi vào hoạt động, hãng tạo việc làm cho gần 600 lao động, đóng góp gần 2.500 tỷ đồng thuế trong 5 năm đầu tiên.

Tuy nhiên, Bộ KH-ĐT cũng cảnh báo về hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án này khi mới được tính toán sơ bộ, còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố rủi ro khác.

Đó là do mô hình khai thác của Vietravel Airlines cung cấp chuyến bay thuê chuyến, phục vụ du lịch thường tập trung tại các trung tâm vận tải hàng không như: TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Cam Ranh, trong khi sân bay căn cứ đặt ở Cảng hàng không quốc tế Phú Bài có thị trường hành khách đi/đến không cao.

Trong khi, các cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh để đậu tàu bay qua đêm sẽ gây khó khăn chung cho hệ thống hạ tầng hàng không.

Đó mới là cảnh báo của Bộ KH-ĐT khi thẩm định dự án vào cuối năm 2019, khi dịch COVID-19 chưa xảy ra. Đến nay, tình hình đã thay đổi hoàn toàn khi hàng không trong nước đang thiệt hại nặng nề do tác động tiêu cực từ dịch bệnh. Theo một ước tính của Bộ GTVT vào tháng 3, tổng số thiệt hại của các hãng hàng không trong nước lên tới 30.000 tỷ đồng. Song, trên thực tế, con số này còn lớn hơn rất nhiều, có thể gấp đôi thậm chí còn cao hơn.

Bởi, trong tâm thư gửi cán bộ nhân viên, Tổng giám đốc Vietnam Airlines Dương Trí Thành cho hay, chưa bao giờ hãng phải đột ngột dừng gần như toàn bộ hoạt động, với gần 100 máy bay trong tổng số 106 máy bay phải tạm ngừng khai thác.

“Với lịch bay và tình hình diễn biến dịch bệnh như hiện nay, dự kiến năm 2020, chúng ta sẽ giảm tải cung ứng khoảng 60%; doanh thu giảm 50.000 tỷ đồng tương đương giảm 65% so với kế hoạch”, ông Dương Trí Thành cho hay.

Điều này dẫn đến số chuyến bay toàn mạng chỉ đạt 11,5% với kế hoạch. Khoảng 1/2, tức 10.000 nhân viên của hãng, đã phải tạm nghỉ việc.

Đó chỉ là mới tính riêng Vietnam Airlines, chưa kể các hãng hàng không khác như Vietjet Air, Bamboo Airways, con số thiệt hại cũng không phải là nhỏ.

Đó là thách thức đặt ra đối với Vietravel Airlines, khi mà hàng không và du lịch - hai mảng chính mà hãng khai thác - đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi dịch COVID-19.

Thị trường hàng không thường mất khoảng 6-7 tháng để phục hồi về mức trước khi dịch bệnh bùng phát. Tuy nhiên, IATA dự báo ngành hàng không sẽ phải mất nhiều thời gian hơn để có thể phục hồi từ các tác động của Covid-19 do có sự khác nhau trong thời gian dịch bệnh bùng phát ở các nơi khác nhau trên thế giới và, quan trọng hơn là, suy thoái toàn cầu sẽ tác động tới nhu cầu đi lại bằng đường hàng không ngay cả khi các lệnh hạn chế di chuyển được dỡ bỏ.

Điều này rất có thể sẽ đúng với Việt Nam khi mà nhiều quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ COVID-19 cũng là thị trường khách du lịch chính của Việt Nam. Do đó, Rồng Việt kỳ vọng thị trường hàng không sẽ bắt đầu hồi phục chậm, thay vì hồi phục theo đáy chữ V, sau khi dịch bệnh có dấu hiệu đạt đỉnh, nhiều khả năng trong vòng 1-2 tháng tới.