Vụ 43ha "đất vàng" khiến cựu Bí thư Bình Dương hầu tòa: Phù phép hồ sơ, che giấu sai phạm thế nào?

Chỉ đạo cấp dưới phù phép hồ sơ sai phạm

Trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Tham ô tài sản” xảy ra tại Tổng Công ty 3/2, vốn 100% của Nhà nước (chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương) sẽ được TAND TP Hà Nội xét xử sơ thẩm vào ngày mai 15/8 đối với 28 bị cáo.

Nhóm bị can Trần Văn Nam (SN 1963, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương), Trần Thanh Liêm (SN 1962, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương), Phạm Văn Cành (SN 1958, nguyên Phó Bí thư Thường trực tỉnh ủy Bình Dương) và Ngô Dũng Phương (SN 1964, nguyên Trưởng phòng Tài chính Đảng thuộc Văn phòng Tỉnh ủy) bị truy tố tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo khoản 3 điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015. Cơ quan điều tra xác định 4 bị can này có hành vi chỉ đạo, sửa hồ sơ liên quan sai phạm tại Tổng Công ty 3/2, nhằm che giấu sai phạm của chính mình.

Đối với bị can Trần Văn Nam, ngoài sai phạm trong việc ký ban hành quyết định 3444/UBND-KTN ngày 23/11/2012 chấp thuận đề xuất của Cục thuế thu tiền thuế trước bạ, tiền sử dụng đất (SDĐ) khi giao hai khu đất 43ha và 145ha cho Tổng Công ty 3/2 theo mức thuế năm 2006 là trái với quy định của pháp luật. Tại khu đất 43ha thuộc dự án Khu dân cư – Thương mại – Dịch vụ Tân Phú, dù Tổng Công ty 3/2 đã được yêu cầu phải giao đất này cho Công ty Impco (chủ hữu là Tỉnh ủy Bình Dương) theo đúng phương án SDĐ đã được phê duyệt. Nhưng bị can Nguyễn Văn Minh (SN 1955, Chủ tịch HĐTV kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty 3/2) vẫn quyết bán cho Công ty Tân Phú hơn 250 tỷ đồng, sau đó bán nốt 30% cổ phần tại Công ty Tân Phú để công ty này bán hẳn cho Công ty Âu Lạc rồi chuyển thẳng sang Công ty Kim Oanh do bà Đặng Thị Kim Oanh làm Tổng Giám đốc.

Mặc dù với thẩm quyền của mình, bị can Trần Văn Nam hoàn toàn có thể ra quyết định buộc Tổng Công ty 3/2 thực hiện đúng quy định pháp luật, nhưng bị can Nam không yêu cầu đưa 43ha cho Công ty Impco. Để hợp thức, che giấu sai phạm, Trần Văn Nam tiếp tục chỉ đạo bị can Phạm Văn Cành, Ngô Dũng Phương “hợp thức hóa” công văn 974-CV/TU đề ngày 19/5/2017 (thực tế được lập vào tháng 10/2018) đính chính văn bản 477-CV/TU đề ngày 29/8/2016 (thực tế được lập vào tháng 3/2019), điều chỉnh công văn 407-CV/TU ngày 29/7/2016, làm sai lệch bản chất nội dung phê duyệt chi tiết phương án SDĐ của chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương tại công văn 407–CV/TU ngày 29/7/2016.

Biết trái quy định pháp luật...vẫn ký

Đối với bị can Trần Thanh Liêm (Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương giai đoạn 2015 – 2020), Trưởng Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp (ĐM&PTDN) kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo cổ phần hóa (CĐCPH) Tổng Công ty 3/2. Cáo trạng xác định trong quá trình đang tiến hành CPH Tổng Công ty 3/2, Liêm biết Tổng Công ty 3/2 đã bán khu đất 43ha cho Công ty Tân Phú trái với chủ trương, quyết định của Tỉnh ủy tại công văn 407-CV/TU ngày 29/7/2016 và trái với quy định pháp luật. Nhưng tại cuộc họp Thường trực Tỉnh ủy ngày 17/4/2017 vẫn đồng ý cho Tổng Công ty 3/2 tiếp tục bán 30% vốn góp tại liên doanh Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc, tạo điều kiện cho Nguyễn Văn Minh và đồng phạm hoàn thành việc chuyển dịch toàn bộ tài sản Nhà nước sang tư nhân.

Về khu đất 145ha thuộc dự án “Câu lạc bộ sân golf & Khu nghỉ dưỡng Đảo Hồ Điệp” được Tổng Công ty 3/2 đưa vào góp vốn tại Công ty Tân Thành. Bị can Trần Thanh Liêm biết khu đất 145ha đã được UBND tỉnh phê duyệt phương án SDĐ, tiếp tục kế thừa tính vào giá trị doanh nghiệp khi CPH nhưng vẫn chủ trì họp Ban Chỉ đạo ĐM&PTDN, Ban Chỉ đạo CPH Tổng Công ty 3/2 ngày 21/11/2017 và xem xét kết quả xác định giá trị doanh nghiệp, ký quyết định 3468/QĐ-UBND ngày 8/12/2017 phê duyệt giá trị doanh nghiệp, thống nhất kết quả phân loại, đưa 145ha vào mục “Tài sản chờ thanh lý” mà không đưa 145ha này vào xác định giá trị doanh nghiệp là trái với các quy định pháp luật.

Còn bị can Phạm Văn Cành là Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy (giai đoạn 2013 – 2018) phụ trách lĩnh vực kinh tế Đảng, cũng có hành vi tương tư bị can Trần Văn Nam trong việc xử lý khu đất 43ha là đồng ý, ký thông báo 287-TB/TU ngày 20/4/2017 cho Tổng Công ty 3/2 được tiếp tục chuyển nhượng 30% vốn góp tại liên doanh cho Công ty Âu Lạc, tạo điều kiện cho Nguyễn Văn Minh cùng đồng phạm hoàn thành việc chuyển dịch toàn bộ tài sản của Nhà nước sang tư nhân. Để hợp thức, che giấu sai phạm nêu trên, bị can Phạm Văn Cành đã ký “hợp thức hóa” các công văn nêu trên do Trần Văn Nam chỉ đạo.

Riêng bị can Ngô Dũng Phương, chịu trách nhiệm chính công tác theo dõi, quản lý hoạt động của Tổng Công ty 3/2, đồng thời là thành viên Ban Chỉ đạo CPH Tổng Công ty 3/2. Nhưng Phương đã không thực hiện đầy đủ chức trách, nhiệm vụ được giao trong việc thẩm tra, rà soát các báo cáo, chỉ số tài chính và việc tuân thủ các quy định của pháp luật về xác định giá trị doanh nghiệp, không đưa khu đất 145ha vào xác định giá trị doanh nghiệp theo phê duyệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh.

Bị can Phương biết Tổng Công ty 3/2 đăng ký biến động góp vốn khu đất 145ha vào Công ty Tân Thành, nhưng vẫn tham gia họp, ký biên bản ngày 21/11/2017 của Ban Chỉ đạo ĐM&PTDN, Ban Chỉ đạo CPH Tổng Công ty 3/2.

“Sự việc đã rồi”… nên tiếp tục sai phạm!

Các bị can Trần Văn Nam, Phạm Văn Cành, Trần Thanh Liêm, Ngô Dũng Phương khai việc lập phương án SDĐ trong đó chuyển khu đất 43ha về Công ty Impco là do Tổng Công ty 3/2 tự đề xuất. Tỉnh ủy Bình Dương không có yêu cầu hay chỉ đạo gì về việc này, mà chỉ phê duyệt theo nội dung Tổng Công ty 3/2 đã đề xuất. Việc ký hợp đồng chuyển nhượng khu đất này cho Công ty Tân Phú sau khi Tỉnh ủy Bình Dương phê duyệt chuyển khu đất này cho Công ty Impco cũng do Tổng Công ty 3/2 tự ý thực hiện.

Khi Tổng Công ty 3/2 báo cáo việc này và xin chủ trương chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc thì Tỉnh ủy Bình Dương có họp thống nhất đánh giá đây là “sự việc đã rồi” nếu hủy bỏ sẽ rất phức tạp, nên không chỉ đạo Tổng Công ty 3/2 phải thực hiện theo công văn 407-CV/TU ngày 29/7/2016 mà ban hành thông báo 287-TB/TU ngày 20/4/2017 cho phép Tổng Công ty 3/2 bán luôn 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc. Chủ trương này đồng nghĩa với việc chấp thuận Tổng Công ty 3/2 chuyển nhượng 43ha mà không phải chuyển giao cho Công ty Impco theo phương án SDĐ đã được duyệt.

Các bị can cũng khai để khắc phục “sự việc đã rồi” như thế nào là do Tổng Công ty 3/2 tự thực hiện, Tình ủy Bình Dương không có chỉ đạo cụ thể. Các văn bản do Tỉnh ủy Bình Dương ban hành sau này cũng chỉ nhằm mục đích hợp thức việc thay đổi chủ trương giải quyết đối với “sự việc đã rồi”.

Cáo trạng xác định hành vi vi phạm pháp luật của bị can Trần Văn Nam trong việc ký quyết định 3444/UBND-KTN ngày 23/11/2012 để tính giá thuế hai khu đất 43ha và 145ha đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 761 tỷ đồng, riêng việc để cho Tổng Công ty 3/2 bán 43ha cho tư nhân gây thiệt hại hơn 201 tỷ đồng. Đối với bị can Trần Thanh Liêm gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.648 tỷ đồng. Bị can Phạm Văn Cành gây thiệt hại hơn 201 tỷ đồng, còn bị can Ngô Dũng Phương góp phần gây thiệt hại tài sản Nhà nước tại hai khu đất nêu trên gần 3.500 tỷ đồng.