Vì sao nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Tín Nghĩa bị bắt?

Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Nai vừa ra quyết định khởi tố bị can, thi hành lệnh bắt tạm giam đối với ông Quách Văn Đức – Nguyên Chủ tịch HĐQT, TGĐ Công ty CP Tổng Công ty Tín Nghĩa để điều tra về hành vi “vi phạm các quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí”. 

Trước đó, ngày 6/4/2022, Công an tỉnh Đồng Nai đã khởi tố vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” xảy ra tại Công ty CP đầu tư Nhơn Trạch (thuộc Công ty CP Tổng Công ty Tín Nghĩa) để điều tra. 

Thông tin điều tra ban đầu, ông Quách Văn Đức bị khởi tố và bắt tạm giam vì được cho có liên quan đến sai phạm trong quá trình triển khai dự án Khu dân cư Long Tân – Phú Thạnh (còn được gọi là dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn) do Công ty CP Đầu tư Nhơn Trạch (Công ty Nhơn Trạch) làm chủ đầu tư. 

Về Công ty CP Tổng Công ty Tín Nghĩa, tiền thân là Công ty dịch vụ sản xuất kinh doanh tổng hợp Đồng Nai, thành lập năm 1989. Đây là doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực hạ tầng khu công nghiệp, xăng dầu, bất động sản, dịch vụ kho cảng, logistics… có tiếng tại tỉnh Đồng Nai. 

Năm 2010, công ty chuyển đổi mô hình hoạt động. Lúc này, công ty trực thuộc sự quản lý của Tỉnh uỷ Đồng Nai. Đến năm 2016, công ty được cổ phần hoá. Trong đó, Nhà nước nắm giữ 50% vốn, phần còn lại thuộc sở hữu của các cổ đông khác. 

Ông Quách Văn Đức là người từng giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc của Công ty CP Tổng Công ty Tín Nghĩa tromng nhiều năm. Giai đoạn 2019 - 2020, ông Đức lần lượt thôi chức danh Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc công ty. 

Hiện Công ty CP Tổng Công ty Tín Nghĩa có 11 công ty con (vốn góp trên 50%), 2 đơn vị trực thuộc và 5 công ty liên doanh liên kết (vốn góp dưới 50%). Trong đó, Công ty Nhơn Trạch là một trong những công ty con của Tín Nghĩa. 

Trở lại dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn, đây là dự án toạ lạc tại xã Phú Thạnh, xã Long Tân, xã Vĩnh Thanh, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Công ty Nhơn Trạch được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh năm 2004 để thực hiện dự án này. Vào thời điểm mới thành lập, ông Quách Văn Đức là người đại diện pháp luật của công ty.

Tháng 11/2007, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Quyết định số 3962/QĐ-UBND giao 568,3ha đất cho Công ty Nhơn Trạch thực hiện giai đoạn 1 dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn. 

Trong đó có 234,3ha đất ở có thu tiền sử dụng đất và 334ha không thu tiền sử dụng đất để xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật khu dân cư, đường giao thông và các công trình công cộng khác.

Qua 2 lần điều chỉnh vào năm 2010 và năm 2012, đến tháng 10/2017, UBND tỉnh Đồng Nai tiếp tục thay đổi diện tích đất giao cho Công ty Nhơn Trạch.

Trong 567ha giao cho chủ đầu tư lần này có 168,5ha đất ở (xây dựng chung cư cao tầng, biệt thự và nhà phố) có thu tiền sử dụng đất; 34,7ha đất sản xuất kinh doanh (xây dựng trung tâm thương mại) có thu tiền sử dụng đất và 363,6ha xây dựng hạ tầng.

Những năm gần đây, dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn được quảng bá với tên gọi Swan Park do SwanCity thuộc Tập đoàn CFLD (China Fortune Land development) làm chủ đầu tư.

Liên quan đến dự án nói trên, sau quá trình thanh tra, năm 2010 Thanh tra Chính phủ đã kết luận có nhiều sai phạm. Theo kết luận, năm 2004, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai có quyết định chấp thuận chủ trương và giới thiệu địa điểm cho Công ty TNHH Tín Nghĩa và Công ty Cao su Đồng Nai lập thủ tục đầu tư dự án.  

Ban đầu, dự án có diện tích khoảng 500 ha, phải đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định Luật Đất đai 2003 và nghị định liên quan. Tuy nhiên, sau đó UBND tỉnh Đồng Nai giao đất dự án trên cho Công ty Nhơn Trạch mà không qua đấu giá.

Ngoài ra, việc tỉnh Đồng Nai yêu cầu Công ty Nhơn Trạch thực hiện nghĩa vụ tài chính với đơn giá 800.000 đồng/m2 theo bảng đơn giá các loại đất năm 2007 (do UBND tỉnh Đồng Nai ban hành) chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế thị trường trong điều kiện bình thường tại khu vực.

Mức giá tiền sử dụng đất tỉnh Đồng Nai áp cho Công ty Nhơn Trạch cũng không sát với đơn giá như đề nghị của UBND huyện Nhơn Trạch (1,1 triệu đồng/m2), gây thất thoát gần 200 tỉ đồng.

Đầu năm 2020, Cục CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) – Bộ Công an cũng đã đề nghị Công ty Nhơn Trạch cung cấp hồ sơ pháp lý dự án, các tài liệu sở hữu cổ phần, đăng ký cổ đông từ khi thành lập công ty, cổ tức của cổ đông giai đoạn 2016 – 2018. 

Ngoài ra, C03 còn yêu cầu chủ đầu tư cung cấp các văn bản báo cáo và quyết định của UBND tỉnh Đồng Nai về việc gia hạn thực hiện dự án, chuyển nhượng dự án cho Công ty VNIC 2 Pte.Ltd (100% vốn Trung Quốc); các hợp đồng, phụ lục hợp đồng chuyển nhượng dự án cho Công ty VNIC 2 Pte.Ltd; 

Hồ sơ thanh, quyết toán hợp đồng chuyển nhượng dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn; thuyết minh báo cáo tài chính từ năm 2016 đến năm 2018; công nợ hiện nay giữa Công ty Nhơn Trạch và Công ty CP Tổng Công ty Tín Nghĩa. 

Được biết, những sai phạm trong quá trình triển khai dự án Khu đô thị Đông Sài Gòn liên đới trách nhiệm của nhiều lãnh đạo sở ngành, UBND tỉnh Đồng Nai qua các thời kỳ và hiện Vụ án vẫn đang được mở rộng điều tra.