Thanh Hóa: “Biến” đất Trung tâm thương mại và dịch vụ Hải Hà sang đất ở có đúng quy định pháp luật?

Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 01/09/2010, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 3087/QĐ-UBND về việc thu hồi Quyết định số 3541/QĐ-UBND ngày 01/12/2006 và Quyết định số 279/QĐ-UBND ngày 30/01/2008 của UBND tỉnh; cho Công ty Cổ phần thương mại Hải Hà (Công ty Hải Hà) thuê đất tại xã Quảng Tân, huyện Quảng Xương.

Tại điều 1 quyết định nêu: Cho Công ty Cổ phần thương mại Hải Hà thuê đất tại xã Quảng Tân, huyện Quảng Xương để sử dụng vào mục đích: Xây dựng Trung tâm thương mại và dịch vụ phân phối ô tô. Diện tích 29.310m2; thời hạn thuê đất đến năm 2055; hình thức cho thuê đất: Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm.

Tuy nhiên, sau nhiều năm được UBND tỉnh Thanh Hóa cho thuê đất, Công ty Hải Hà không triển khai dự án, đưa đất vào sử dụng như đã cam kết; năm 2012 Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức kiểm tra và có Tờ trình số 299/TTr-STNMT ngày 13/6/2012 đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa thu hồi đất dự án Trung tâm thương mại dịch vụ và phân phối ô tô của công ty Hải Hà theo quy định của pháp luật.

Bất ngờ ngày 30/5/2016, Công ty Hải Hà có Tờ trình số 05/TT/HH-2016 về việc xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại xã Quảng Tân, huyện Quảng Xương từ đất Trung tâm thương mại sang đất ở. Trên cơ sở đó ngày 09/06/2016, UBND tỉnh Thanh Hóa có Văn bản số 5967/UBND-NN về việc giao tham mưu việc công ty Hải Hà xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại xã Quảng Tân, huyện Quảng Xương từ đất Trung tâm thương mại sang đất ở. Giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Công Thương, UBND huyện Quảng Xương và các đơn vị liên quan xem xét đề nghị của Công ty Hải Hà và báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh.

Theo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh về vấn đề trên, ngày 23/6/2016 Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa đã có Công văn số 2750/STNMT-QLĐĐ tham gia ý kiến của các đơn vị liên quan về việc chuyển đổi mục đích đất Trung tâm thương mại sang đất ở của Công ty Hải Hà. Qua đó, Sở Xây dựng Thanh Hóa có ý kiến: Việc Công ty Hải Hà đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất Trung tâm thương mại sang đất ở là không phù hợp với Quy hoạch sử dụng đất huyện Quảng Xương đến năm 2020 đã được phê duyệt.

Còn ý kiến của UBND huyện Quảng Xương: Công ty Hải Hà đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất Trung tâm thương mại sang đất ở tại xã Quảng Tân là không phù hợp với Quy hoạch sử dụng đất huyện Quảng Xương đến năm 2020 đã được phê duyệt và không phù hợp với thực tế tại địa phương, không đảm bảo mỹ quan khu vực... từ những ý kến của các đơn vị liên quan. Ngày 08/07/2016 Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa có Văn bản số 3085/STNMT-QLĐĐ gửi UBND tỉnh Thanh Hóa về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất Trung tâm thương mại sang đất ở đối với khu đất thuê tại xã Quảng Tân huyện Quảng Xương là chưa có cơ sở để xem xét.

Nhưng đến ngày 29/07/2016 UBND huyện Quảng Xương lại “quay đầu” có Công văn 800/UBND-TNMT đề xuất nội dung: Theo tình hình thực tế tại địa phương vị trí khu đất Công ty Hải Hà đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất ở là phù hợp với thực tế tại địa phương. Qua đó, ngày 24/10/2016, Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa có Văn bản số 5069/STNMT-QLĐĐ gửi UBND tỉnh Thanh Hóa với nội dung: Xét thấy Công ty Hải Hà đề nghị chấp thuận cho công ty được chuyển đổi toàn bộ khu đất trên thành đất ở nhằm nâng cao hiệu quả của việc sử dụng đất là phù hợp với điều kiện kinh tế của địa phương. Đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa giao cho UBND huyện Quảng Xương cập nhập vị trí, diện tích khu đất thương mại dịch vị thành đất ở tại xã Quảng Tân. Và chấp thuận cho Công ty Hải Hà được lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu dân cư tại khu đất trên...

Ngày 22/6/2018 UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 2375/QĐ-UBND về việc chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Đầu tư xây dựng - kinh doanh hạ tầng khu dân cư Hải Hà. Tiếp đến, ngày 27/12/2018 UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 5315/QĐ-UBND Về việc cho phép Công ty Hải Hà chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất thương mại sang thực hiện dự án: Đầu tư xây dựng - kinh doanh hạ tầng khu dân cư Hải Hà tại xã Quảng Tân, huyện Quảng Xương. Với diện tích 29.310m2 (trong đó đất ở là 16.648,7m2; đất nhà văn hóa là 339,7m2; đất cây xanh là 1.632,9m2; đất giao thông hạ tầng kỹ thuật là 10.688,7m2).

Chính điều này khiến dư luận băn khoăn, việc UBND tỉnh Thanh Hóa “tạo điều kiện” cho Công ty Hải Hà chuyển đổi mục đích sử dụng đất thương mại và dịch vụ sang đất ở đúng quy định pháp luật?

Thứ nhất, theo quy định của Luật Ðất đai, đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án mà không sử dụng trong thời hạn 12 tháng liền hoặc tiến độ sử dụng đất chậm hơn 24 tháng so tiến độ ghi trong dự án đầu tư, kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất đó cho phép thì Nhà nước sẽ thu hồi… vậy tại sao, suốt nhiều năm Công ty Hải Hà được cho thuê đất nhưng không thực hiện dự án vẫn không bị thu hồi, mặc dù năm 2012 sở Tài Nguyên và Môi trường đã có tờ trình đề nghị tỉnh thu hồi dự án. Chiếu theo điều này, tỉnh Thanh Hóa đã làm theo đúng quy định pháp luật hay chưa?.

Thứ hai, việc điều chỉnh từ đất thương mại dịch vụ sang đất nhà ở phải được điều chỉnh quy hoạch chung, trình tự thủ tục điều chỉnh quy hoạch được làm như phê duyệt một quy hoạch mới, vậy tỉnh Thanh Hóa đã làm điều này chưa? Hay tỉnh Thanh Hóa chỉ đơn giản cho UBND huyện Quảng Xương cập nhập vị trí, diện tích khu đất thương mại dịch vị thành đất ở tại xã Quảng Tân là xong? Hơn nữa, kế hoạch sử dụng đất 5 năm phải được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua, tại sao nói chỉ cần cập nhật là có thể chuyển đổi?.

Thứ ba, chỉ trong vòng hơn 3 tháng, các cơ quản lý Nhà nước tỉnh Thanh Hóa “quay ngoắt 180 độ” từ chỗ không đồng ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất thương mại và dịch vụ sang đất ở cho Công ty Hải Hà thành đồng ý. Sự thay đổi tùy tiện này có làm tan nát quy hoạch của cả một vùng. Sự bất nhất ngay trong các cơ quản lý của tỉnh Thanh Hóa có khiến nhiều người hoài nghi về động cơ và mục đích đằng sau của vụ việc?.

Thứ tư, việc UBND tỉnh Thanh Hóa cho doanh nghiệp chuyển đổi từ đất thương mại sang đất ở không qua đấu giá có quá “ưu ái” cho doanh nghiệp hay không, đặc biệt đơn vị này chỉ phải nộp ngân sách khoảng 29 tỷ đồng. Theo quy hoạch chi tiết 1/500 của huyện Quảng Xương, tổng mức được chấp thuận chủ trương đầu tư là 58,14 tỷ đồng (chưa bao gồm tiền sử dụng đất), dự án có 186 lô đất ở liền kề, trong đó có 30 căn shophouse. Hiện các dự án đang được rao bán trên các trang bất động sản ở Thanh Hóa đối với dự án này có giá dao động từ hơn 700 triệu đồng/lô đất nền, phân lô đến 2,6 tỷ đồng/lô shophouse. Thực tế cho thấy, từ dự án này, ngân sách Nhà nước có thể thất thu hàng trăm tỷ đồng.

Thứ 5, chúng tôi cho rằng, cần phải xem xét lại trình tự thủ tục giao đất, thu hồi đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất đã tuân theo quy định của Luật Đất đai 2013 hay chưa?

Liên quan tới vụ việc trên, ngày 07/07/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa bất ngờ có Văn bản số 9696/UBND-KTTC giao Thanh tra tỉnh chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tài chính, Cục Thuế tỉnh, UBND huyện Quảng Xương và các đơn vị có liên quan, căn cứ kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước tại báo cáo kiểm toán ngân sách địa phương tỉnh Thanh Hóa năm 2019 có liên quan đến dự án trên khẩn trương kiểm tra, rà soát hồ sơ trình tự, thủ tục thực hiện dự án; căn cứ các quy định của pháp luật, có ý kiến đề xuất, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 30/7/2021.

Thiết nghĩ việc làm trên của UBND tỉnh Thanh Hóa tuy có muộn nhưng là việc cần phải làm. UBND tỉnh Thanh Hóa cũng phải chấn chỉnh thái độ tham mưu của các Sở, ngành trong vụ việc này. Không thể để sự bất nhất, tùy tiện trong quản lý Nhà nước, đồng thời cũng phải xem lại động cơ, mục đích trong vụ việc. Việc làm quyết liệt của UBND tỉnh Thanh Hóa có thể thu lại tiền cho ngân sách Nhà nước số tiền lớn.

Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin.