Hồ Kênh Hạ bị "xẻ thịt", trách nhiệm thuộc về ai? - Bài 1: Rút dự án, vẫn còn "phép" hoạt động

Lời Tòa soạn: Không chỉ cung cấp nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp, hồ Kênh Hạ (xã Phước Đồng, TP. Nha Trang) còn là một di tích lịch sử. Nơi đây từng là căn cứ cách mạng của quân và dân Khánh Hòa trong 2 cuộc chiến chống Pháp và chống Mỹ. Nhưng, thay vì được bảo vệ và giữ gìn, hồ Kênh Hạ lại bị “xẻ thịt” để thực hiện dự án kinh doanh du lịch dưới dạng liên doanh, liên kết trái quy định. Đáng nói là, dù dự án đã bị thu hồi giấy phép, nhưng hoạt động du lịch trên bờ và dưới hồ Kênh Hạ vẫn diễn ra… bình thường. Sự việc này một lần nữa cho thấy những kẽ hở, nhức nhối trong công tác quản lý dự án, đất đai tại địa phương.

Bài 1: Rút dự án, vẫn còn "phép" hoạt động

Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng dù đã bị thu hồi giấy phép, nhưng hoạt động du lịch trên bờ và dưới hồ Kênh Hạ vẫn diễn ra… bình thường.

Giấy phép bị thu hồi, nhưng “giám đốc điều hành”… không biết

Khu vực hồ Kênh Hạ đang “gánh” hai dự án là Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng (còn gọi là dự án Galina Lake View) và Dự án Tái hiện Căn cứ Đồng Bò, cùng của một chủ đầu tư là Công ty TNHH Hải Đăng.

Đến hồ Kênh Hạ giữa tháng 6 vừa qua, tiến vào một con đường lát đá dài hun hút, chúng tôi khá bất ngờ khi được biết, muốn vào Dự án Tái hiện Căn cứ Đồng Bò, du khách “không có chọn lựa khác” và buộc phải đi qua Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng.

Tại Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng, hàng loạt hạng mục phục vụ nhu cầu “check-in” của du khách như đầu rồng, trái tim… đã được xây dựng. Dưới mặt hồ phẳng lặng, một nhà hàng nổi khá đông nhân viên đang chờ để được phục vụ khách. Người dân xã Phước Đồng (sống dưới chân khu vực hồ Kênh Hạ) kể rằng, nhà hàng này đã “nổi” ở đây từ lâu rồi.

Thấy chúng tôi bước xuống, cô quản lý nhà hàng nhanh nhảu giới thiệu: “Tại đây, ngoài các dịch vụ như nhà hàng nổi, câu cá thư giãn, đạp vịt trên hồ..., tụi em còn phục vụ vài phòng lưu trú qua đêm…”. Theo đề nghị của chúng tôi, cô quản lý gọi một thanh niên tên Lê Xuân Hải Đăng đến, xưng là “Giám đốc điều hành khu vực này”.

Qua trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, anh này tỏ ra bất ngờ trước thông tin Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng đã bị Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Khánh Hòa chấm dứt hoạt động và thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư từ tháng 2/2019. “Em chưa nhận được thông tin này và tụi em vẫn đang hoạt động đón khách bình thường”, Hải Đăng nói.

Nhân viên bán vé và quản lý nhà hàng cũng cho biết: “Ở đây bán vé đều đặn với giá 50.000 đồng/người”. Vị “Giám đốc điều hành khu vực này” không phủ nhận và thông tin thêm: “Bình thường giá như vậy, còn hiện tại, do ảnh hưởng của dịch, ít khách, nên tụi em đang áp dụng chính sách ‘free’ (miễn phí - PV) để thu hút khách đến tham quan và sử dụng dịch vụ”.

Theo tài liệu mà phóng viên Báo Đầu tư thu thập được, Văn bản số 734, ngày 16/11/2018 của UBND tỉnh Khánh Hòa được ký bởi ông Đào Công Thiên, Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa khi đó (hiện đã bị bắt tạm giam do liên quan sai phạm về đất đai - PV) đã kết luận: “Việc cấp Giấy chứng nhận đầu tư Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng tại hồ Kênh Hạ, xã Phước Đồng, TP. Nha Trang, Khánh Hòa và ký Hợp đồng cho thuê hồ Kênh Hạ để khai thác hoạt động du lịch sinh thái trong thời gian trước đây là chưa đúng. Vì vậy, UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư làm việc với nhà đầu tư tiến hành chấm dứt, thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư dự án”.

Thực hiện kết luận này, ngày 20/2/2019, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Khánh Hòa thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư số 37121000500 đã cấp cho Công ty TNHH Hải Đăng vào ngày 7/5/2014, chấm dứt hoạt động của Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng.

Trở lại câu chuyện với “Giám đốc điều hành” ở hồ Kênh Hạ. Khi chúng tôi hỏi: “Dự án đã chấm dứt hoạt động, vậy hoạt động bán vé đóng thuế thế nào, ai cấp phép cho hoạt động lưu trú?”, người thanh niên này bối rối trả lời: “Tóm lại là em chỉ biết đến đó thôi”, rồi giới thiệu chúng tôi liên hệ với cha của anh là ông Lê Xuân Thơm, Giám đốc Công ty TNHH Hải Đăng “để biết thêm chi tiết”.

Không được đầu tư, thì… ký hợp đồng ngắn hạn

Theo giới thiệu của “Giám đốc điều hành” ở hồ Kênh Hạ, phóng viên Báo Đầu tư gọi điện thoại cho ông Lê Xuân Thơm, Giám đốc Công ty TNHH Hải Đăng. Ông Thơm xác nhận, Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng đã bị thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư.

“Họ không cho tôi làm dự án, thì tôi thuê mặt hồ làm du lịch, đón các đoàn khách tham quan. Tôi ký hợp đồng ngắn hạn với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Nam Khánh Hòa. Quá trình làm du lịch, tôi chỉ xây dựng chòi tạm trên hồ, chứ đâu có xây công trình kiên cố”, ông Thơm nói.

Bỏ dự án, chuyển sang thuê mặt hồ, vậy những hạng mục như nhà điều hành, điểm check-in… vẫn được sử dụng? Khi chúng tôi đề cập điều này, ông Thơm đáp: “Những cái đó, tôi vẫn để đó chăm sóc, bảo vệ”.

Tại Văn bản số 734 (ngày 16/11/2018), UBND tỉnh Khánh Hòa đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính chỉ đạo Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Nam Khánh Hòa làm việc với Công ty TNHH Hải Đăng thanh lý Hợp đồng cho thuê hồ Kênh Hạ trước ngày 30/11/2018.

“…thực tế từ năm 2014 (thời điểm cấp Giấy chứng nhận đầu tư) cho đến nay, chủ đầu tư đã ký hợp đồng thuê hồ, đã tiến hành đầu tư xây dựng các hạng mục công trình để phục vụ cho hoạt động du lịch theo Giấy chứng nhận đầu tư đã cấp (mặc dù chưa đúng quy định). Nên để giải quyết tồn tại phát sinh liên quan đến dự án bị thu hồi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thu hồi vốn đầu tư cũng như đa dạng hóa sản phẩm du lịch trên địa bàn TP. Nha Trang, UBND tỉnh cho phép chủ đầu tư ký lại hợp đồng thuê hồ để kinh doanh du lịch với thời gian thuê theo Nghị định số 67/2018/NĐ-CP của Chính phủ. Sau thời hạn này, yêu cầu chủ đầu tư tham gia thực hiện việc đấu thầu, đấu giá theo quy định để được tiếp tục kinh doanh du lịch tại hồ Kênh Hạ”, Văn bản số 734 nêu rõ.

Đáng nói là, vào ngày 9/1/2019, cũng chính ông Đào Công Thiên - người đã ký Văn bản số 734 - tiếp tục đặt bút ký Giấy phép hoạt động trong phạm vi bảo vệ công trình hồ Kênh Hạ cho Công ty TNHH Hải Đăng với thời hạn 5 năm, cho phép Công ty TNHH Hải Đăng sau thời hạn cấp phép trên, nếu tiếp tục hoạt động du lịch thì làm thủ tục gian hạn.

Giấy phép này còn thể hiện, Công ty TNHH Hải Đăng được hoạt động du lịch trên diện tích hơn 16 ha (trong đó mặt nước hơn 13 ha, còn lại là mặt đất). Quy mô hoạt động du lịch gồm 10 thuyền gỗ (4 - 5 chỗ ngồi) chở khách tham quan, 10 thuyền đạp vịt (2 chỗ ngồi), 20 chòi tạm dưới hình thức dù lợp lá dừa phục vụ ven bờ, 1 bè nổi kích thước 25 x 25 m (kết cấu khung thép bao vật liệu nổi).

Điểm đặc biệt là, diện tích cấp phép lại trùng khớp với diện tích của của Dự án Khu du lịch sinh thái Hải Đăng theo Giấy chứng nhận đầu tư đã bị thu hồi. Chưa kể, toàn bộ diện tích này khi cho thuê đều không tổ chức đấu giá.

Về thông tin “phục vụ vài phòng lưu trú qua đêm” mà cô quản lý nhà hàng nổi hồ Kênh Hạ đã chia sẻ với chúng tôi, ông Thơm phủ nhận: “Đó là hướng đi mà các em muốn làm, nhưng tôi không cho phép có hoạt động lưu trú”. Còn khi chúng tôi đề cập vấn đề không đấu thầu dự án, giao đất không qua đấu giá, ông Thơm không trả lời, mà bảo: “Liên hệ chính quyền”.

“Lúc trước xin dự án, tôi còn muốn đầu tư biệt thự quanh hồ Kênh Hạ nữa, nhưng càng đi sâu, tôi mới biết việc này vướng Luật Thủy lợi. Tôi cũng trông cho hết hợp đồng thuê mặt hồ, để doanh nghiệp nào vào đấu thầu mà trúng thầu, thì trả lại tiền tôi đã đầu tư vào đây, chứ vướng Luật Thủy lợi, thì việc đầu tư ở đây cũng không thể… tuyệt vời”, ông Thơm phân trần.

Việc dự án bị chấm dứt hoạt động, thanh lý hợp đồng thuê hồ, rồi lại được cấp phép hoạt động, ký lại hợp đồng thuê hồ để kinh doanh du lịch của UBND tỉnh Khánh Hòa đối với Công ty TNHH Hải Đăng có gì đó… mâu thuẫn. Với cách làm này, có vẻ như, việc lập dự án hay không hay lập cũng “không thành vấn đề”?.

(Còn tiếp)