Bà Ngân chia sẻ, trong rổ hàng bị chôn vốn, có một căn hộ tại Bình Dương giá 1,2 tỷ đồng, đã đóng 50% tiền, đang xây dựng đến phần thân và sắp cất nóc. Vì hết sạch tiền đóng theo tiến độ, chủ tài sản rao bán 4 tháng nay song không ai mua dù bà bán giá gốc. Do xả hàng không được nên cứ 3-4 tháng một lần, bà Ngân phải chạy tiền đóng theo tiến độ dự án dù tình hình tài chính eo hẹp từ khi dịch diễn biến phức tạp.
Trong khi đó, một căn hộ tại TP HCM nhà đầu tư này đang nắm giữ có giá gần 3 tỷ đồng. Bà đã thanh toán 25% nhưng bị vướng pháp lý, không thể xây dựng hơn một năm nay nên cũng không thể xả hàng vì khách mua chê tiến độ dự án rùa bò. Còn căn nhà phố tại Long An được bà Ngân mua hồi đầu năm có giá 2,5 tỷ đồng, mới đóng tiền được 4 đợt, nhưng lúc cần tiền chào sát giá hợp đồng cũng chưa có giao dịch thành công.
"Nếu không xả được hàng, tôi phải xoay 4 tỷ đồng để đóng theo tiến độ của các bất động sản này trong 12 tháng tới. Vốn cạn kiệt, tôi chỉ còn cách vay ngân hàng hoặc vay mượn người thân để xử lý nợ bằng không buộc phải bán lỗ", bà Ngân lo lắng.
Thị trường bất động sản TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần.
Dịch bệnh diễn biến phức tạp, tâm lý thị trường địa ốc xuống thấp khiến các nhà đầu tư vốn nhỏ, dùng đòn bẩy tài chính kém thận trọng dễ bị mắc cạn. Ông Niềm, ngụ tại huyện Bình Chánh, TP HCM cho biết đầu tư một căn hộ tại huyện Nhà Bè để cho thuê có vay vốn ngân hàng 50% và một nền đất tại thị trấn Tân Túc vay 40% giá trị tài sản.
Hiện sổ đỏ nền đất của nhà đầu tư này cắm ngân hàng, mỗi tháng trả lãi vay và nợ gốc 17 triệu đồng trích từ nguồn thu nhập bán buôn của hai vợ chồng gộp lại. Tuy vậy, dịch bệnh gần nửa năm nay làm việc kinh doanh ế ẩm, doanh thu giảm sút cũng khiến ông chật vật xoay tiền trả nợ nhà băng.
Riêng căn hộ tại huyện Nhà Bè, ông Niềm không có khách thuê 3 tháng nay do dịch Covid-19 khiến người thuê giảm thu nhập, xin trả nhà. Trước nay tiền thuê căn hộ thu về mỗi tháng 9 triệu đồng, đủ để trả nợ ngân hàng. Nhưng 3 tháng qua mất nguồn thu từ việc cho thuê này, gia đình ông Niềm vay nóng để trả nhà băng trong thời gian chờ tìm được khách thuê mới hoặc bán được nhà.
"Làn sóng Covid-19 mới khiến tôi hụt hẫng và đau đầu vì phải chạy lo tiền đến ngộp thở, nếu không cầm cự được có lẽ phải bán tài sản sớm để giải tỏa áp lực tài chính. Điều tôi lo là bán nhà đất lúc này không dễ và lại bị ép giá", ông Niềm chia sẻ.
Ông Phan Công Chánh, Tổng giám đốc Phú Vinh Group xác nhận, sau 7 tháng mất thanh khoản, nhiều nhà đầu tư lướt sóng hoặc vốn nhỏ lâm vào tình thế mắc cạn với các tài sản họ đang nắm giữ. Những nhà đầu tư này thường không đủ tiềm lực tài chính đua đường dài. Do đó, khi có biến động xảy ra, diễn biến tâm lý thị trường xuống thấp do tác động của dịch Covid-19 khiến họ không kịp thoát hàng, càng nắm giữ tài sản áp lực tài chính càng lớn.
Tình trạng nhà đầu tư lướt sóng bất động sản mắc cạn, theo ông Chánh là tác động của nhiều yếu tố bất lợi trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp. Ông Chánh chỉ ra 3 nguyên nhân chính dẫn đến tình cảnh khó khăn của các nhà đầu tư lướt sóng bất động sản hiện nay.
Thứ nhất, tác động của dịch bệnh khó lường, đặc biệt là tác động tâm lý. Sau khi vượt qua đợt Covid-19 thứ nhất, tâm lý nhà đầu tư toàn thị trường chỉ mới tìm lại đà hồi phục mong manh. Thêm làn sóng Covid-19 mới như một cú đấm bồi vào túi tiền vốn đã bị ảnh hưởng trong đợt sóng trước đó.
Thứ hai, thanh khoản bị chặn đứng. Tâm lý e ngại của nhà đầu tư đã làm tính thanh khoản của thị trường bị tắc nghẽn. Giá vẫn cao nhưng mãi lực trên thị trường, đặc biệt là thị trường thứ cấp (nhà đầu tư mua đi bán lại) đang xuống thấp, tỷ lệ thuận với tâm lý phòng thủ, giữ tiền mặt, e ngại rủi ro.
Thứ ba, do chu kỳ đi xuống của thị trường quá mạnh. Theo ông Chánh, thị trường bất động sản luôn diễn ra có tính chu kỳ tăng giảm đan xen nhau. Đỉnh của chu kỳ biểu hiện bằng lượng giao dịch tăng trưởng đều đặn, tính thanh khoản cao, đôi khi có những đợt sóng nhẹ do sự lạc quan và niềm tin của nhà đầu tư.
Song điều đáng quan ngại là nhiều nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm nghĩ rằng thị trường luôn luôn tốt và không có chuyện suy giảm. Thực tế sau những chu kỳ tăng nóng sẽ xuất hiện các dấu hiệu đi xuống do tác động ngoại lực lẫn nội lực. Nhà đầu tư lướt sóng, vốn mỏng nếu không ý thức cảnh giác với chu kỳ đi xuống sẽ rất dễ mắc cạn khi thị trường xảy ra biến cố.
Theo ông Chánh, giải pháp cho các nhà đầu tư lướt sóng đang mắc cạn lúc này là cơ cấu lại nguồn vốn và nợ ở mức hợp lý. Tránh sử dụng đòn cân nợ (tỷ lệ nợ trên tổng tài sản) lớn. Đòn cân nợ lý tưởng ở mức 30% tại thị trường bất động sản Việt Nam.
Ngoài ra, CEO Phú Vinh Group cho rằng các nhà đầu tư lướt sóng nếu lỡ mắc cạn có thể tiến hành các bước đàm phán giãn, hoãn, giảm nợ hoặc miễn nợ nếu xét thấy vẫn còn cơ hội giữ lại tài sản. Bước cuối cùng, dù đắt hay rẻ nếu phải sử dụng nợ vay lớn, nhà đầu tư vốn nhỏ phải mạnh dạn bán tài sản để trả nợ tránh tình trạng mất thanh khoản dẫn đến phá sản, thua lỗ nặng hơn.