Theo đánh giá tại TPHCM cần khoảng 134.000 căn hộ loại hình nhà ở xã hội (NƠXH), dự án được triển khai chỉ đếm trên đầu ngón tay. Trong khi, nhiều dự án NƠXH lại đang tìm cách chuyển đổi sang nhà thương mại với nhiều nguyên do.
Ồ ạt xin nâng tầng, chuyển đổi mục đích
Dự án chung cư nhà ở xã hội (NƠXH) Nam Lý (số 91A Đỗ Xuân Hợp, phường Phước Bình, Quận 9) của Công ty Cổ phần Địa ốc Thảo Điền gần 11 năm chưa triển khai. Cụ thể, ngày 11/11/2009 Công ty Địa ốc Thảo Điền bắt đầu xin thủ tục làm dự án. Ngày 16/8/2016 UBND TPHCM có quyết định số 4218/QĐ-UBND về chấp thuận đầu tư dự án NƠXH Nam Lý. Quyết định này thời gian hoàn thành dự án dự kiến vào quý 3/2018 nhưng đến nay DN này vẫn chưa thể triển khai dự án.
Công ty Lê Thành đang gặp vướng mắc khi triển khai dự án NƠXH Tân Kiên. Theo phê duyệt, dự án cao 15 tầng, mật độ xây dựng 30% nhưng hệ số sử dụng đất chỉ được cho là 2.0. “Hồ sơ chúng tôi trình lên thì bị bác, nói làm sai quy hoạch. Chúng tôi lấy hệ số 2.0 tính ngược lại thì chỉ ra nhà ở 5 tầng, là loại nhà ở thấp tầng. Nhưng nếu làm như vậy cũng sai vì khu này là quy hoạch nhà ở cao tầng. Gần 1 năm rồi chúng tôi không biết làm sao”, ông Nghĩa nói.
Nhu cầu nhà ở xã hội đang lớn nhưng lượng cung cho loại hình này hạn hẹp. Trong khi, nhiều dự án nhà ở xã hội đang tìm cách chuyển đổi sang nhà thương mại với nhiều nguyên do (Dự án HausBelo đang làm thủ tục chuyển đổi từ NƠXH thành thương mại).Tháng 10/2017, Công ty Cổ phần Địa ốc Chợ Lớn được UBND TPHCM cho phép tự ứng vốn đầu tư xây dựng 1 block NƠXH tại dự án Khu nhà ở Bùi Minh Trực III (phường 5, quận 8). Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thể triển khai vì gặp khó trong việc điều chỉnh tăng chiều cao công trình, số lượng căn hộ để đảm bảo tính khả thi của dự án.Không chỉ gặp vướng mắc về việc triển khai dự án, hàng loạt dự án NƠXH tại TPHCM cũng đang xin chuyển qua căn hộ thương mại. Điển hình, Công ty Tấn Hưng là chủ đầu tư dự án Khu trung tâm thương mại dân cư Hưng Điền tại phường 16, quận 8. Trong quá trình thực hiện dự án đã gặp một số khó khăn, DN này kiến nghị UBND TPHCM chấp thuận cho chuyển đổi chức năng đầu tư dự án từ NƠXH sang nhà ở thương mại.
Tương tự, Công ty Cổ phần Địa ốc Sài Gòn cũng có văn bản kiến nghị về dự án chung cư NƠXH tại phường An Phú Đông, quận 12. Trong tổng số 308 căn hộ, công ty phải dành tối thiểu 61 căn NƠXH để cho thuê, được bán tối đa 184 căn hộ NƠXH với giá không vượt quá 14,5 triệu đồng/m2; được bán kinh doanh thương mại 63 căn hộ.
Tuy nhiên, công ty này tính toán, nếu làm như vậy sẽ bị lỗ gần 15 tỷ đồng. Do đó, công ty đề xuất Sở Xây dựng TPHCM cho phép chuyển đổi 61 căn hộ NƠXH cho thuê sang bán giá thương mại để thu hồi vốn và có lãi.
Một dự án khác cũng đang làm thủ tục chuyển đổi từ NƠXH thành thương mại là HausBelo, do Công ty TNHH Đầu tư và Xây dựng Minh Sơn làm chủ đầu tư, EZ Land Việt Nam là đơn vị phát triển dự án. Theo UBND quận 9, Công ty Minh Sơn đang đề nghị điều chỉnh cục bộ quy hoạch 1/2000 làm cơ sở để công ty điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500, tăng quy mô dân số đối với lô đất xây dựng chung cư.
Có tiền muốn mua NƠXH cũng khó
Vừa qua việc Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch Đầu tư cân đối thêm 1.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội và bổ sung 2.000 tỷ đồng cho 4 ngân hàng thương mại để hỗ trợ cho vay NƠXH đang là tín hiệu đáng mừng cho người mua nhà.
Ngoài ra, việc Bộ Xây dựng được nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung bất cập tại Nghị định số 100 để trình Chính phủ xem xét, ban hành trong quý 4/2020 theo trình tự thủ tục rút gọn. Đồng thời đề xuất đổi mới phương thức, cơ chế chính sách để giải quyết căn bản nhà ở cho các đối tượng thu nhập thấp.
Hiện nay là các dự án triển khai thành công đối loại hình NƠXH cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay, điều đó có nghĩa người dân có tiền và có nhu cầu muốn mua NƠXH cũng khó.Số liệu của Bộ Xây dựng cho thấy, nhu cầu NƠXH trên toàn quốc trong giai đoạn 2011-2020 là khoảng 440.000 căn hộ, riêng TPHCM cần khoảng 134.000 căn.Số liệu từ Sở Xây dựng TPHCM cho thấy từ năm 2014 đến nay, TPHCM có 41 dự án NƠXH độc lập với tổng diện tích đất hơn 133ha, quy mô hơn 41.000 căn hộ. Trong đó, có 14 dự án đã hoàn thành, 9 dự án đang thi công xây dựng, 18 dự án đang thực hiện thủ tục đầu tư.
TPHCM đang tiếp tục triển khai kế hoạch xây dựng thêm 39 dự án NƠXH với tổng số 44.701 căn hộ, dự kiến đến năm 2020 có thể hoàn thành 20.000 căn. Tuy nhiên, mục tiêu này đang khó thành hiện thực khi hàng loạt dự án NƠXH tại TPHCM gặp vướng mắc về pháp lý hoặc xin chuyển đổi qua căn hộ thương mại. Điều này khiến người dân khó mua NƠXH.
“Cơ chế chính sách về các dự án NƠXH hiện đang được hỗ trợ, tháo gỡ rất nhiều. Tuy nhiên, thực tế hiện nay là các dự án triển khai thành công đối loại hình NƠXH cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay, điều đó có nghĩa người dân có tiền và có nhu cầu muốn mua NƠXH cũng khó”, vị chuyên gia phân tích.
Theo Duy Quang - Tiền phong