Doanh nghiệp mong muốn nộp tiền sử dụng đất sau khi dự án bất động sản đã được triển khai xây dựng. Tuy nhiên, cơ quan quản lý vẫn giữ quan điểm yêu cầu phải nộp tiền sử dụng đất trước thì mới tiến hành làm các bước tiếp theo.
UBND TPHCM vừa có ý kiến liên quan đến quy trình thực hiện dự án nhà ở thương mại theo quy định của Luật Đầu tư và Luật Nhà ở. Theo đó, UBND TPHCM cơ bản thống nhất theo đề xuất của Sở Xây dựng tại công văn số 2363 ngày 6.3.2020 về quy trình thực hiện dự án nhà ở thương mại theo quy định của Luật Đầu tư và Luật Nhà ở.
Cụ thể, Sở Xây dựng đã đề xuất quy trình 5 bước thực hiện dự án nhà ở thương mại. Bước 1, thực hiện thủ tục “quyết định chủ trương đầu tư”. Bước 2, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500. Bước 3, giao thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Bước 4, xác định nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất. Bước 5, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, công nhận chủ đầu tư, chấp thuận đầu tư, cấp giấy phép xây dựng và triển khai đầu tư xây dựng.
Quy trình này tiếp tục vấp phải nhiều ý kiến phản ứng từ phía doanh nghiệp phát triển dự án bất động sản. Theo phân tích của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, thực tế thì quy trình thủ tục xác định giá đất, thẩm định giá đất và xác định tiền sử dụng đất mất rất nhiều thời gian. Doanh nghiệp phải chờ đợi rất lâu mới nộp được tiền sử dụng đất nên dự án chậm được xây dựng. Những năm qua, thời gian thực hiện thủ tục nộp tiền sử dụng đất mất khoảng 2 năm, nhưng nhiều dự án phải mất từ 3 năm trở lên.
Theo ông Châu, khi doanh nghiệp phải nộp tiền sử dụng đất trước khi được công nhận là chủ đầu tư, dự án vẫn chưa được thẩm định thiết kế cũng như chưa được cấp giấy phép xây dựng, chưa được triển khai thi công, thì không phù hợp với các quy định của Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Xây dựng và các văn bản dưới Luật. Nếu phải nộp tiền sử dụng đất trước khi công nhận chủ đầu tư, doanh nghiệp bị chôn vốn khoảng 5-7 năm hoặc lâu hơn, làm tăng chi phí đầu tư, tăng giá thành nhà ở mà cuối cùng người mua nhà phải gánh chịu.
Trước đó, hồi tháng 2.2020, tại buổi gặp gỡ với các doanh nghiệp bất động sản,bông Võ Văn Hoan, Phó chủ tịch UBND TPHCM đã trả lời doanh nghiệp rằng theo quy trình 5 bước, doanh nghiệp phải nộp tiền sử dụng đất trước thì mới được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rồi mới làm thủ tục xây dựng. Bởi vì nếu cho nộp sau khi đã tiến hành xây dựng, thì dẫn đến nợ tiền sử dụng đất.
Tuy nhiên, ông Châu cho rằng quy trình thủ tục hành chính thực hiện dự án nhà ở thương mại theo quy định của Luật Đầu tư và Luật Nhà ở có vai trò cực kỳ quan trọng, vừa phải đảm bảo tuân thủ và chấp hành pháp luật, vừa phải thể hiện đầy đủ tinh thần cải cách hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện dự án đầu tư kinh doanh. Do vậy, Hiệp hội đề nghị UBND TPHCM xem xét kỹ để hoàn thiện quy trình 5 bước. Cụ thể, Hiệp hội kiến nghị ở bước 4 đề nghị sửa đổi thành công nhận chủ đầu tư, chấp thuận đầu tư, thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định thiết kế kỹ thuật, cấp giấy phép xây dựng và triển khai đầu tư xây dựng. Bước 5 mới là lập thủ tục xác định nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dự án theo quy định.